Nieuws
23-02-2015

Informatie uit slechtnieuwsgesprek met invoelende arts beklijft beter

Een paar invoelende opmerkingen tijdens een consult verminderen al angst en onzekerheid van patiënten met kanker en zij onthouden meer informatie. Dit hoeft een arts nauwelijks extra tijd te kosten, het kost slechts 38 seconden om dit verschil te maken, zo blijkt uit twee publicaties van onderzoekers van het NIVEL in de wetenschappelijke tijdschriften Health Psychology en Patient Education and Counseling.


Het is bekend dat patiënten door een slechte prognose worden overdonderd en daardoor veel van wat er in het slechtnieuwsgesprek wordt gezegd vergeten. Terwijl de informatie die de arts verstrekt over bijvoorbeeld de behandeling ze juist moet helpen met hun ziekte om te gaan en beslissingen te nemen. De onderzoekers wilden het effect meten van empatische of invoelende, meelevende communicatie tijdens slechtnieuwsgesprekken. Ze gebruikten hiervoor een experimentele onderzoeksopzet met video’s.
 
Empathie
Slecht nieuws brengen is voor artsen een van de moeilijkste taken. Artsen die hun patiënten emotioneel kunnen steunen, blijken de emoties van hun patiënten te kunnen beïnvloeden. “Empathie blijkt te helpen. Een arts kan zo met heel weinig extra inspanning en tijd een verschil maken in de emotionele beleving van patiënten, en hen helpen de impact van het slechte nieuws op te vangen met minder stress, angst en onzekerheid”, stelt NIVEL-programmaleider prof. Sandra van Dulmen. “Patiënten blijken bovendien meer van de gegeven informatie te onthouden. Ze herinneren zich de informatie over de prognose beter en ook over de mogelijke behandelingen, en medisch-technische details. Dit zou te maken kunnen hebben met verminderde angst en onzekerheid, maar er is vervolgonderzoek nodig om dat met meer zekerheid te kunnen zeggen.”
 
Experimenteel video-onderzoek
Voor het onderzoek keken vijftig gezonde vrouwen naar een video van een slechtnieuwsgesprek. Daarvan waren twee versies die volledig identiek waren, behalve dat in één versie enkele meelevende opmerkingen waren gemonteerd, bijvoorbeeld: “Wat er ook gaat gebeuren, we laten u nooit in de steek.” De ene helft van de vrouwen keek naar de ene versie, de andere helft naar de andere versie. In het communicatielab werd van de vrouwen de huidgeleiding gemeten terwijl ze naar de video’s keken. Die geeft een indicatie van de mate van stress en angst. Vervolgens werd ze gevraagd wat ze zich herinnerden van de gegeven informatie. De gezonde vrouwen identificeren zich met de patiënt op de video. Deze experimentele onderzoeksopzet met video’s is bewezen valide.
 
Financiering
Dit project werd gefinancierd vanuit de Spinoza premie die professor dr. Jozien Bensing in 2006 ontving van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Spinoza-onderzoek naar arts-patiënt communicatie en het placebo-effect

Altijd op de hoogte blijven van Nivel-nieuws? Abonneer u op onze attendering!

U kunt zich op elk moment afmelden, via de link onder in de e-mails die u ontvangt. Meer weten? Bekijk het  Privacybeleid van het Nivel en de legal policies die het mailingsplatform Mailchimp hanteert, die u erkent door uw deelname aan onze nieuwsattendering via dit platform.
Ook interessant: bekijk de mogelijkheden om onderzoek te doen met (gegevens van) het Nivel.