Merendeel chronisch zieken vindt geboden zorg goed maar niet persoonsgericht genoeg

Meer dan de helft van de mensen met een chronische ziekte vindt dat er onvoldoende met hen besproken wordt wat zij belangrijk vinden in hun zorg en hun gezondheid. Wel voelen zij zich betrokken bij het nemen van beslissingen over hun behandeling samen met hun zorgverlener. Dit blijkt uit de Zorgmonitor van het Nivel, waarin de zorgsituatie van mensen met een chronische ziekte in Nederland wordt gevolgd.

In het huidige overheidsbeleid is er steeds meer aandacht voor een integrale en persoonsgerichte aanpak: niet de ziekte maar de persoon met diens zorgbehoefte, wensen en mogelijkheden is daarbij uitgangspunt. In het algemeen beoordelen mensen met een chronische ziekte de zorg die zij krijgen als onvoldoende persoonsgericht: niet zij als persoon maar hun ziekte staat centraal. Over andere aspecten van persoonsgerichte zorg zijn ze positiever. Zo voelt ruim drie kwart zich betrokken bij beslissingen over hun zorg. Meer dan de helft van de ondervraagden zegt de keuzes over behandeling gezamenlijk met de zorgverleners te maken.

Deel chronisch zieken kan niet de eigen regie voeren over zorg
Uit de Zorgmonitor blijkt ook dat de groep mensen die als gevolg van hun chronische ziekte ook een lichamelijke beperking hebben én degenen met een laag opleidingsniveau minder goed in staat zijn om een regierol in hun zorg te vervullen. Ook heeft circa één derde van de mensen met een chronische ziekte hier niet de benodigde motivatie, kennis en vaardigheden voor. Bij het bepalen van de rol die de patiënt zelf kan vervullen in zijn zorg, dient er daarom goed te worden gekeken naar de individuele patiënt en diens vaardigheden en wensen.

Kwart chronisch zieken kan niet terugvallen op het eigen netwerk
De Zorgmonitor laat zien dat het voor een kwart van de mensen met een chronische ziekte niet vanzelfsprekend is dat zij hulp krijgen uit hun sociale netwerk. Het is belangrijk om dit goed in het oog te houden bij het inrichten van de zorg voor de patiënt. Ook zorgprofessionals kunnen extra hulp en ondersteuning bieden. Met de hervorming in de langdurige zorg stimuleert de overheid deze soorten van zorg en ondersteuning.

De Zorgmonitor van het Nivel
Al meer dan twintig jaar monitort het Nivel de zorgsituatie van mensen met een chronische ziekte in Nederland. In de Zorgmonitor 2019 brengen we de ervaringen van deze mensen met de zorg in kaart, evenals de ontwikkelingen in deze zorg, in de periode 2005 tot en met 2018. Het perspectief van mensen met een chronische ziekte zelf staat hierbij centraal. Het Nivel heeft dan ook een longitudinaal vragenlijstonderzoek gedaan onder leden van het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten (NPCG) van het Nivel, een landelijk representatief panel van mensen met een chronische ziekte en/of lichamelijke beperking.