Met wat voor soort gezondheidsproblemen nemen patiënten contact op met de huisartsenpost? Wat voor soort consult wordt gekoppeld aan het gezondheidsprobleem? Dit en meer vindt u op deze pagina.
Cijfers over het vóórkomen van gezondheidsproblemen op de HAP zijn gebaseerd op codes uit de International Classification of Primary Care (ICPC). Het ICPC-classificeringssysteem van eerstelijnszorg is in Nederland geaccepteerd als standaard voor coderen en classificeren van klachten, symptomen en aandoeningen in de huisartsgeneeskundige zorg. De ICPC kent verschillende niveaus, die terug te vinden zijn op de onderverdeling van de cijfers zoals wij ze op deze pagina presenteren:
Onderdeel 1:Aantal contacten naar ICPC-code, waarmee een gezondheidsprobleem wordt geregistreerd; deze wordt in Nederland gebruikt in de huisartsenzorg en dus ook op de HAP
Onderdeel 2:Aantal contacten naar ICPC-cluster: een internationaal vastgelegde niveau-indeling naar clusters van gezondheidsproblemen
Onderdeel 3:Aantal contacten naar ICPC-hoofdstuk: een internationaal vastgelegde niveau-indeling naar hoofdstukken binben de ernational Classification of Primary Care (ICPC) classificatie van gezondheidsproblemen
Bij Methode vaststellen cijfers huisartsenposten vindt u informatie over en een verantwoording voor onze werkwijze bij het vaststellen van de cijfers aan de hand van ICPC-coderingen.
Onderdeel 1: Aantal contacten met de HAP, naar ICPC-code (ICPC-1: codes voor gezondheidsproblemen)
Wat valt op, als we de figuur hieronder bekijken:
Kernpunten HAP-contacten naar gezondheidsprobleem (ICPC-1-code), 2020 - 2021 en voorgaande jaren
Gemiddeld vinden de meeste contacten op de huisartsenpost plaats vanwege symptomen en aandoeningen van het bewegingsapparaat (ICPC hoofdstuk L). In 2020 en 2021 ligt het aantal contacten voor aandoeningen binnen dit hoofdstuk wel lager dan voorgaande jaren.
Mensen die voor een fysiek consult naar de huisartsenpost gaan, deden dat in 2020 en 2021 vooral vanwege scheur- en snijwonden, buikpijn en acute infecties van de bovenste luchtwegen.
De meest voorkomende gezondheidsproblemen die met een telefonisch consult afgehandeld werden waren koorts en bezorgdheid over de (bij-)werking van een geneesmiddel.
Tijdens huisvisites hebben zorgverleners van de huisartsenpost vooral te maken met overlijden, benauwdheid en andere infecties aan de luchtwegen.
Tabellen: Top-5 van meest voorkomende gezondheidsproblemen die op de huisartsenpost gepresenteerd worden, apart voor consulten, telefonische consulten en visites.
Consulten op de HAP
Mensen die voor een fysiek consult naar de huisartsenpost gaan, doen dit voornamelijk vanwege scheur- en snijwonden, buikpijn en acute infecties van de bovenste luchtwegen. In 2020 en 2021 is deze top-5 hetzelfde gebleven als in 2019. Wel varieert het aandeel scheur/snijwonden over de jaren 2019 (7,6%), 2020 (9,5%) en 2021 (8,4%).
Top-5 van meest voorkomende ICPC-codes op de huisartsenpost: percentage van het totaal aantal consulten, 2020- 2021
The five most frequently used ICPC-codes: percentage of the total number of consultations with primary out-of-hours services, 2020-2021
De meest voorkomende gezondheidsproblemen die met een telefonisch consult afgehandeld worden zijn koorts en bezorgdheid over de (bij-)werking van een geneesmiddel. In 2020 en 2021 was er relatief vaker een telefonisch consult in verband met koorts, in vergelijking met 2019 (3,8%). In 2021 is het aandeel urineweginfecties gedaald ten opzichte van 2020, waardoor deze niet meer in de top-5 van gezondheidsproblemen via telefonische consulten voorkomt.
Top-5 van meest voorkomende ICPC-codes op de huisartsenpost: percentage van het totaal aantal telefonische consulten, 2020-2021
The five most frequently used ICPC-codes: percentage of the total number of telephone consultations with primary out-of-hours services, 2020- 2021
Tijdens huisvisites hebben zorgverleners van de huisartsenpost vooral te maken met overlijden, benauwdheid en andere infecties aan de luchtwegen. Een toename bij deze laatste categorie is te zien in 2021 (7,5%) ten opzichte van 2020 (4,5%), wat aan COVID-19 gerelateerd kan worden. Bij de start van de COVID-19 pandemie werd COVID-19 geregistreerd onder verschillende diagnosecodes, pas later in 2020 werd COVID-19 geregistreerd onder de code R83 (andere infectie(s) luchtwegen). In 2020 en 2021 waren er relatief meer huisvisites in verband met dood/overlijden, benauwdheid en koorts ten opzichte van 2019..
Top-5 van meest voorkomende ICPC-codes op de huisartsenpost: percentage van het totaal aantal visites, 2020-2021
The five most frequently used ICPC-codes: percentage of the total number of home visits with primary out-of-hours services, 2020-2021
2020
%
A96-Dood/overlijden
11,4
R02-Dyspnoe/benauwdheid toegeschreven aan luchtwegen
4,6
R83-Andere infectie(s) luchtwegen
4,5
A03-Koorts
4,1
U71-Cystitis/urineweginfectie
3,2
2021
%
A96-Dood/overlijden
11,7
R83-Andere infectie(s) luchtwegen
7,5
R02-Dyspnoe/benauwdheid toegeschreven aan luchtwegen
Kernpunten HAP-contacten naar cluster van gezondheidsproblemen (ICPC-clusters), 2020 - 2021 en voorgaande jaren
De meeste contacten op de huisartsenpost bij acute klachten vinden plaats voor hulpvragen vanwege symptomen en aandoeningen in de clusters Somatische klachten en aandoeningen, Infecties en Traumata (zie verantwoording). Wel zien we in 2020 en 2021 dat het aantal contacten voor alle drie deze clusters, maar voornamelijk infecties, lager was dan in 2019. Ook zien we in 2020 en 2021 een afname in het aantal contacten voor langdurig reversibele aandoeningen en voor chronische irreversibele aandoeningen, ten opzichte van voorgaande jaren.
Figuren: Aantal contacten met de huisartsenpost per cluster van gezondheidsproblemen (ICPC-cluster), uitgesplitst in clusters van gezondheidsproblemen die op de huisartsenpost gepresenteerd worden.
Onderdeel 3: Aantal contacten naar ICPC-hoofdstuk van de International Classification of Primary Care
Kernpunten HAP-contacten naar hoofdstukken van de ICPC-codering (ICPC-hoofdstukken), 2020 - 2021 en voorgaande jaren
Gemiddeld vinden de meeste contacten op de huisartsenpost plaats vanwege hulpvragen met betrekking tot symptomen en aandoeningen van het bewegingsapparaat (ICPC hoofdstuk L (zie verantwoording)).
Het aantal contacten voor aandoeningen binnen hoofdstuk L in 2020 en 2021 is wel lager dan voor de COVID-19-pandemie. In vergelijking tot 2019 komen ook hulpvragen bij algemene symptomen en aandoeningen (hoofdstuk A; toename in 2020 en 2021) symptomen en aandoeningen van de huid (hoofdstuk S; afname in 2020 en 2021), maagdarmsysteem (hoofdstuk D; afname in 2020, maar in 2021 weer op niveau van voor de pandemie) en ademhalingsorganen (hoofdstuk R; toename in 2020 en 2021) relatief veel voor.
Figuur: Aantal contacten met de huisartsenpost naar ICPC-hoofdstuk
Bronnen en verantwoording gepresenteerde cijfers over zorg op huisartsenposten
Programmaleider Zorgdata en het Lerend Zorgsysteem; bijzonder hoogleraar 'Transparantie in de zorg vanuit patiëntenperspectief', Tranzo, Tilburg University
Onderdeel 1: Aantal contacten met de HAP, naar ICPC-code (ICPC-1: codes voor gezondheidsproblemen)
