Cijfers huisartsenposten - Omvang zorggebruik

Hoeveel consulten vinden er per jaar plaats met de HAP? Verschilt dit veel per jaar? Om wat voor soort consulten gaat dit dan; consulten op de HAP, visites, telefonische consulten? Dit en meer vindt u op deze pagina.

De huisartsenpost is 's avonds, 's nachts en in het weekend geopend. Patiënten die een gezondheidsprobleem hebben dat directe zorg behoeft, kunnen bij de HAP terecht. We gaan in op de omvang van het zorggebruik op de HAP en geven inzicht in:

  • Onderdeel 1: Gemiddeld aantal consulten op de huisartsenpost, naar type contact
  • Onderdeel 2: Aantal en type contacten met de HAP naar leeftijd en geslacht
     
Kernpunten omvang zorggebruik huisartsenpost, 2017-2021
  • Ten opzichte van voor de pandemie, is in de jaren 2020 en 2021 het aantal fysieke consulten met de huisartsenpost sterk gedaald, het aantal telefonische consulten gestegen, en het aantal huisvisites, even als de afgelopen jaren, licht gedaald. 
  • Vooral jonge kinderen en ouderen maken gebruik van de huisartsenpost. Deze groepen hebben in 2017-2021 relatief ook het grootste aantal contacten. In 2020 zagen we een sterke afname in het aantal contacten met de huisartsenpost onder jonge kinderen. In 2021 lag dit aantal weer ongeveer op niveau van voor de pandemie.
  • Relatief gezien zijn de meeste consulten op de huisartsenpost voor jonge kinderen van 0 t/m 4 jaar, en de meeste visites voor ouderen vanaf 85 jaar. Telefonische consulten vinden relatief gezien ook vooral plaats voor jonge kinderen en ouderen.
  • Meer vrouwen dan mannen hebben contact met de huisartsenpost; dit verschil is het grootst bij de telefonische consulten.

In de onderstaande figuren en tabellen zijn hierboven genoemde kernpunten terug te zien.

Actuele COVID-19-cijfers in huisartsenpraktijken (cijfers t/m 17 mei 2020)Onderdeel 1: Aantal consulten op de huisartsenpost, naar type contact

Figuur: Gemiddeld aantal contacten met de huisartsenpost per 1000 inwoners, naar type contact

Actuele COVID-19-cijfers in huisartsenpraktijken (cijfers t/m 17 mei 2020)Onderdeel 2. Aantal en type contacten met de HAP naar leeftijd en geslacht

De volgende figuren en tabellen geven inzicht in het aantal contacten met de HAP, in totalen en uitgesplitst naar consulten op de HAP, telefonische consulten en visites.

Totaal contacten

Figuur: Aantal contacten met de HAP naar leeftijd
Het gemiddelde aantal contacten met de huisartsenpost is gedaald tijdens de coronapandemie (2020-2021) ten opzichte van voorgaande jaren. Meer vrouwen dan mannen hebben doorgaans contact met de huisartsenpost. Relatief vinden de meeste contacten met de huisartsenpost plaats voor ouderen van 85 jaar en ouder en voor kinderen van 0 tot 4 jaar. In 2020 nam het aantal contacten voor jonge kinderen (543 contacten per 1000 inwoners) sterk af in vergelijking met voorgaande jaren. In 2021 lag dit aantal met 721 contacten per 1000 inwoners weer ongeveer op niveau van voor de pandemie. Voor ouderen van 85 jaar en ouder is een dalende trend te zien over de jaren 2017-2021.

Tabel: Gemiddeld aantal contacten met de huisartsenpost per 1000 inwoners, naar geslacht
Mean number of contacts with primary care out-of-hours services per 1000 inhabitants, per gender
  2017 2018 2019 2020 2021
mannen 230 237 234 218 218
vrouwen 267 274 271 252 253
Totaal aantal patiënten 249 255 253 235 236
 
Consulten

Figuur: aantal consulten op de HAP, naar leeftijd
In 2020 en 2021 is een sterke daling in het aantal fysieke consulten met de huisartsenpost te zien ten opzichte van voor de pandemie. Relatief gezien zijn de meeste consulten op de huisartsenpost met jonge kinderen van 0 t/m 4 jaar. In 2020 en 2021 waren dit resp. gemiddeld 256 en 353 consulten per 1000 inwoners.

Tabel: Gemiddeld aantal consulten met de huisartsenpost per 1000 inwoners, naar geslacht
Mean number of consultations with primary care out-of-hours services per 1000 inhabitants, per gender
  2017 2018 2019 2020 2021
mannen 122 123 119 91 96
vrouwen 126 127 122 93 99
Totaal aantal patiënten 124 125 121 92 97
Telefonische consulten

Figuur: Aantal telefonische consulten, naar leeftijd
In 2020 en 2021 vonden er meer telefonische consulten plaats met de huisartsenpost ten opzichte van voor de pandemie. Vergeleken met 2019 was er in 2020 een toename in het aantal telefonische consulten per 1000 inwoners voor de leeftijdsgroepen > 18 jaar en een lichte afname voor de leeftijdsgroepen 0-4 jaar. In 2021 is een stijging zichtbaar voor kinderen van 0 t/m 4 jaar (gemiddeld 364 telefonische consulten per 1000 inwoners) ten opzichte van voorgaande jaren. Relatief gezien zijn de meeste telefonische consulten op de huisartsenpost met ouderen vanaf 85 jaar. In 2020 en 2021 waren dit resp. gemiddeld 413 en 363 telefonische consulten per 1000 inwoners. Vrouwen hebben doorgaans meer telefonisch contact met de huisartsenpost dan mannen.

Tabel: Gemiddeld aantal telefonische consulten met de huisartsenpost per 1000 inwoners, naar geslacht
Mean number of telephone consultations with primary care out-of-hours services per 1000 inhabitants, per gender
  2017 2018 2019 2020 2021
mannen 88 94 98 109 106
vrouwen 116 124 127 139 136
Totaal aantal patiënten 102 109 113 124 121
Visites

Figuur: Aantal huisvisites, naar leeftijd
Relatief gezien zijn de meeste huisvisites vanuit de huisartsenpost voor ouderen vanaf 85 jaar (gemiddeld 267 visites (2020) en 235 (2021) per 1000 inwoners). Vergeleken met voorgaande jaren, nam het aantal visites per 1000 inwoners in 2020 en 2021 weer verder af.

Tabel: Gemiddeld aantal visites van de huisartsenpost per 1000 inwoners, naar geslacht
Mean number of home visits of primary care out-of-hours services per 1000 inhabitants, per gender
  2017 2018 2019 2020 2021
mannen 20 19 18 18 17
vrouwen 24 23 21 20 18
Totaal aantal patiënten 22 21 19 19 17

Gebruikte methode weekcijfers aandoeningen: Surveillance en PeilstationsBronnen en verantwoording gepresenteerde cijfers over zorg op huisartsenposten

De cijfers over huisartsenposten zijn gebaseerd op elektronisch geregistreerde gegevens van huisartsendienstenstructuren die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. De cijfers over 2020 en 2021 zijn gebaseerd op respectievelijk 26 en 28 huisartsendienstenstructuren met een gezamenlijk verzorgingsgebied van bijna 11 miljoen inwoners. Meer informatie vindt u in het Zorg op de huisartsenpost - Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn: jaarcijfers 2021 en 2020 en trendcijfers 2017-2021. Bij Methode vaststellen cijfers zorgverlening huisartsenposten vindt u informatie over onze werkwijze bij het vaststellen van de cijfers.

Ramerman L, Verheij R. Cijfers huisartsenposten - Omvang zorggebruik. Uit: www.nivel.nl [Laatst gewijzigd op 30-01-2023; geraadpleegd op 24-03-2023]. URL: https://www.nivel.nl/nl/nivel-zorgregistraties-eerste-lijn/cijfers-over-zorgverlening/cijfers-zorgverlening-huisartsenposten/omvang-zorggebruik