SCOPE: Systematisch Cultuur Onderzoek naar Patiëntveiligheid in de Eerste lijn, 2008-2010

Duur: 2008 - 2010

Achtergrond
De cultuur onder zorgverleners wordt verondersteld een belangrijke rol te spelen bij het welslagen van initiatieven om patiëntveiligheid te verbeteren. Met cultuur worden de gedeelde normen, waarden, opvattingen en vanzelfsprekendheden binnen een groep bedoeld. In de literatuur met betrekking tot (patiënt)veiligheid wordt veelal gesproken over de (patiënt)veiligheidscultuur binnen een organisatie of afdeling. De veiligheidscultuur bepaalt onder meer hoe men met incidenten omgaat (bijvoorbeeld of men er een melding van maakt) en is mogelijk een beïnvloedende factor voor het ontstaan van incidenten. In een cultuur waarin incidenten gemeld kunnen worden zonder erop afgerekend te worden, is het mogelijk ervan te leren.
In Amerika is een vragenlijst ontwikkeld om de patiëntveiligheidscultuur in ziekenhuizen te meten. De Nederlandse versie van de vragenlijst is gevalideerd door het NIVEL/EMGO en draagt de naam COMPaZ.

Scope, voor het meten van de patiëntveiligheidscultuur in de huisartsenpraktijk en de huisartsenpost
Ook in huisartsenpraktijken kan de cultuur onder medewerkers een belangrijke rol spelen voor de veiligheid van de patiënten. De vragenlijst voor ziekenhuizen is door het NIVEL aangepast zodat deze van toepassing is op de huisartsenpraktijk. Deze vragenlijst heet SCOPE (Systematisch Cultuur Onderzoek naar Patiëntveiligheid in de Eerste lijn). Daarnaast is er een versie ontwikkeld voor de huisartsenposten: SCOPE-HAP.

Doel
Doel van het project SCOPE 2008-2009 is het valideren van de vragenlijst en deze beschikbaar maken voor de beroepsgroep.
De Scope zal worden uitgezet bij ongeveer 600 medewerkers van huisartsenpraktijken en –posten. Met behulp van factor analyse zal de vragenlijst worden gevalideerd. Ook zal de constructvaliditeit worden vastgesteld.

Resultaten
Het UMC Utrecht gebruikt de SCOPE ook binnen een breder onderzoeksproject naar patiëntveiligheid in de eerste lijn, het SPIEGEL-project.
Na het invullen krijgen de deelnemende huisartsenpraktijken en –posten een terugrapportage van de door hen ingevulde lijsten. Hierin wordt ook een advies opgenomen voor verbeteracties.