Tool HZS - Instrument 'WIEK Interview'

Het WIEK Interview is een van de twee instrumenten van de Toolbox 'Horen, zien en spreken'. Bij WIEK staat een zorgrelatie tussen één cliënt en zijn of haar zorgprofessional(s) centraal. De co-onderzoeker gaat aan de hand van tien WIEK-kaarten in gesprek met de cliënt over wat voor hem of haar belangrijk is en wat beter kan in de zorgrelatie met de zorgprofessional. 

WIEK interviewIn een WIEKWIEK
De letters waaruit WIEK bestaat, staan voor de aspecten die de inhoud van het oorspronkelijk ontwikkelde instrument weergeven: World Health Organisation Quality of Life geïnspireerd, In gesprek met de cliënt als Expert over de eigen beleefde Kwaliteit van leven.

Met WIEK kan de cliënt woorden geven aan de eigen behoeften, zodat zorgverleners of begeleiders hierop kunnen inspelen. Het instrument is ontwikkeld in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), bij Inforsa, met medewerking van cliënten en hun naasten/familieleden en medewerkers, onder leiding van Ypsilon.
Terwijl WIEK oorspronkelijk ging over de ervaren kwaliteit van leven in de GGZ, richt het door Nivel ontwikkelde instrument ‘WIEK interview’ zich specifiek op de zorgrelatie van diverse cliënten in de langdurige zorg, met de zorgprofessional.
interview gaat de co-onderzoeker gaat aan de hand van tien WIEK-kaarten in gesprek met de cliënt over wat voor hem of haar belangrijk is en wat beter kan in de zorgrelatie met de zorgprofessional. Met de bevindingen uit het interview kunnen cliënten en zorgprofessionals samen verder aan de zorgrelatie werken.
 

Doel: input voor het verbeteren van de zorgrelatieDoel: input voor het verbeteren van de zorgrelatie

Het WIEK interview gaat over individuele ervaringen van een cliëntCliënt
Een cliënt is – in de context van deze Toolbox – een persoon die langdurig zorg, ondersteuning of begeleiding krijgt. Het gaat om:
- een persoon met psychische problemen
- een persoon met een lichtverstandelijke beperking
- een persoon die vanwege ouderdom langdurig zorg nodig heeft
in de zorgrelatie met een zorgprofessionalZorgprofessional WIEK
De zorgprofessional bij het WIEK interview is een zorgprofessional met wie de cliënt het meest frequent contact heeft. Dit kan een persoonlijk begeleider zijn, een verzorgende of een behandelaar.
. Deze ervaringen worden teruggekoppeld aan de betreffende zorgprofessional, met het doel de individuele zorgrelatieZorgrelatie
Het begrip 'zorgrelatie' in de langdurige zorg is door een co-onderzoeker treffend omschreven als 'een vertrouwensband tussen een cliënt en een medewerker die bijdraagt aan een beter leven'.
De zorgrelatie tussen cliënten en zorgprofessionals in de langdurige zorg is belangrijk voor de ervaren kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven van cliënten. Een goede zorgrelatie tussen cliënten en zorgprofessionals is een basisvoorwaarde voor het verlenen van goede zorg, begeleiding en ondersteuning. Dit biedt cliënten namelijk mogelijkheden voor groei en ontwikkeling en geeft een gevoel van menselijke waardigheid en erkenning.
(verder) te verbeteren.

Werkwijze: tien WIEK kaartenWerkwijze: tien WIEK kaarten

Het interview wordt gehouden aan de hand van tien WIEK kaartenWIEK-kaarten
De WIEK-kaarten zijn gekleurde kaarten met daarop verschillende thema’s die in de zorgrelatie tussen cliënt en zorgprofessional een rol (kunnen) spelen. De kaarten gaan onder andere over thema’s als: vertrouwen, steun, aandacht, band opbouwen, hulp vragen. Op de achterkant van de kaarten staan vragen die de co-onderzoeker gebruikt als hulpmiddel bij het interviewen.
over onderwerpen die van belang zijn in de zorgrelatie tussen cliënt en zorgprofessional:

De deelnemersDe deelnemers

Het WIEK interview is geschikt voor cliëntenCliënt
Een cliënt is – in de context van deze Toolbox – een persoon die langdurig zorg, ondersteuning of begeleiding krijgt. Het gaat om:
- een persoon met psychische problemen
- een persoon met een lichtverstandelijke beperking
- een persoon die vanwege ouderdom langdurig zorg nodig heeft
die in een zorginstelling of thuis wonen en die lange tijd geestelijke gezondheidszorg (GGZ) of gehandicaptenzorg krijgen, óf die verpleging, verzorging of thuiszorg krijgen.
De co-onderzoekerCo-onderzoeker
Een co-onderzoeker is een ervaringsdeskundige (iemand met ervaringskennis) die als cliënt zelf langdurig zorg, ondersteuning of begeleiding krijgt of kreeg in de sector of organisatie waarin het kwaliteitsonderzoek plaatsvindt (met de instrumenten uit deze Toolbox).
(cliënt met ervaringskennis) krijgt een training en interviewt cliënten daarna zelfstandig of samen met een interviewondersteunerInterviewondersteuner
De rol van interviewondersteuner kan worden uitgevoerd door:
- een ervaren co-onderzoeker (een cliënt met ervaringskennis)
- de coördinator
- iemand anders die veel ervaring heeft met het houden van interviews en/of bijeenkomsten en die onafhankelijk is.

De co-onderzoeker en de interviewondersteuner leren elkaar al kennen bij de training. Als een co-onderzoeker hulp nodig heeft bij een interview, dan geeft hij/zij van tevoren aan hoe de gewenste rolverdeling eruit ziet.
(ervaren co-onderzoeker).
De coördinatorCoördinator
De coördinator is een centraal aanspreekpunt en een 'aanjager' binnen de organisatie die verantwoordelijk is voor een goed verloop van het kwaliteitsonderzoek (met gebruik van de instrumenten uit deze Toolbox). De coördinator is bijvoorbeeld een kwaliteitsfunctionaris, een cliëntenraadslid/cliëntenondersteuner, een welzijnswerker, een verpleegkundige of een (externe) trainer of adviseur.
werft de co-onderzoekers, maakt de afspraken voor de interviews en zorgt voor de terugkoppeling van resultaten naar de zorgprofessionalZorgprofessional WIEK
De zorgprofessional bij het WIEK interview is een zorgprofessional met wie de cliënt het meest frequent contact heeft. Dit kan een persoonlijk begeleider zijn, een (eerstverantwoordelijke) verzorgende of een behandelaar.
.

WwIEK interview

Opbrengsten: wat levert het op?Opbrengsten: wat levert het op?

Naast positieve punten resulteert het WIEK interview ook in verbeterpunten voor de zorgrelatie tussen cliënt en zorgprofessional.
Daarnaast is er voor de verschillende betrokkenen een meerwaarde:

  • De cliënt krijgt de gelegenheid om over zijn/haar ervaringen met een zorgprofessional te vertellen in een persoonlijk gesprek met een co-onderzoeker die zelf ervaring heeft met de zorg.
  • De co-onderzoeker leert veel van de training en interviews en groeit in zijn of haar rol. De co-onderzoeker vindt het bovenal fijn om iets te kunnen betekenen voor hun mede-cliënten.
  • De zorgprofessional krijgt inzicht in de individuele ervaringen van zijn/haar cliënt, over zeer uiteenlopende onderwerpen. Van eventuele verbeterpunten tot dingen die de cliënt juist heel erg waardeert in de zorgrelatie met deze professional.

Meer informatie en aan de slagMeer informatie en aan de slag

Voor een uitvoerige omschrijving van het instrument WIEK interview en de benodigdheden om hiermee aan de slag te kunnen, kunt u de volgende documenten downloaden:

 

Bos, N . Tool HZS - Instrument 'WIEK Interview'. Uit: www.nivel.nl [Laatst gewijzigd op 29-10-2023; geraadpleegd op 28-03-2024]. URL: https://www.nivel.nl/nl/onderzoeksprogrammas/zorg-vanuit-patientenperspectief/toolbox-horen-zien-spreken/wiek-interview