Sekseverschillen spelen nauwelijks een rol bij specialisatie geneeskunde

Chirurgen zijn vaker man, gynaecologen vaker vrouw, maar dit begint te veranderen. Geneeskundestudenten kiezen vooral voor een specialisme vanwege de combinatie met thuis, een voorkeur voor technische snufjes, status of interesse. Dit blijkt uit een publicatie van het NIVEL in BMC Medical Education.
 

Veel geneeskundestudenten hebben tijdens hun studie een voorkeur voor een specialisme. Maar dat voorkeursspecialisme kan veranderen als ze coschappen gaan lopen. Dit gebeurt bij sommigen zelfs al eerder. NIVEL-onderzoeker Phil Heiligers: “Als ze een partner krijgen of een kind, laten vooral vrouwen moeilijk met het privéleven te combineren specialismen schieten. Dan kiezen ze voor huisarts, kinderarts of gynaecologie. Dit zijn vaak ook op interesse gebaseerde keuzen. En bovendien specialismen waarin al veel vrouwen werken, waardoor het makkelijker is werk en privé te combineren en daarover te onderhandelen met een collega. Om diensten te wisselen, voor een duo-bezetting van een full time baan, enzovoort.”
 
Combineren en aantrekkelijkheid
Vanwege werkomstandigheden die nauwelijks met een gezinsleven zijn te combineren, worden bepaalde specialismen nu minder gekozen. Heiligers: “Misschien kunnen deze specialismen aantrekkelijker worden gemaakt. Bijvoorbeeld door ze gezinsvriendelijker te organiseren. Maar de aantrekkelijkheid zit ook in de cultuur binnen specialismen. De ‘snijdende vakken’ hebben nog steeds het imago van mannenbolwerken. De belangstelling hiervoor ligt bij de huidige vrouwelijke artsen-in-opleiding echter wel hoger dan bij eerdere generaties, waardoor het aandeel vrouwen in de snijdende vakken dus wel zal stijgen. Alleen voor orthopedie en cardio-thoracale chirurgie blijft het aandeel vrouwen onder artsen-in-opleiding relatief erg laag.”
 
Deeltijd
Heiligers en collega’s onderzochten hoe geneeskundestudenten tot hun keuze voor een specialisatie komen. “Nu er zoveel vrouwelijke geneeskundestudenten zijn wordt het belangrijk om hier inzicht in te krijgen, zodat daar rekening mee kan worden gehouden bij het bepalen van de aantallen op te leiden studenten. Vrouwen werken vaker in deeltijd en dat heeft invloed op de benodigde ‘instroom’ in de opleiding. Het onderzoek laat bovendien zien dat het niet alleen voor vrouwelijke, maar ook voor mannelijke studenten invloed heeft op de voorkeur voor een specialisme of ze een partner hebben.”
 
Onderzoek
Voor het onderzoek kregen alle studentleden van het loopbaancentrum van de KNMG (Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) een online vragenlijst. Ruim de helft (2397 vragenlijsten) kwam terug, waarvan er 1478 bruikbaar waren voor het onderzoek. Heiligers gaat nu een grote groep studenten benaderen en ze wil deze studenten over een langere periode volgen. In dit nieuwe onderzoek staat de vraag centraal of studenten in de loop van hun studie veranderen van voorkeur, op welk moment en waarom. “Door studenten langer te volgen, krijgen we meer inzicht in oorzaak en gevolg van de veranderingen in specialismekeuzen.”
 
Subsidiënt
- SBOH
 
Samenwerkingspartner
- KNMG