Senior onderzoeker Zorgdata en het Lerend Zorgsysteem
Publicatie
Publicatie datum
Zorg via de huisartsenspoedpost: Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn: jaarcijfers 2023 en trendcijfers 2019-2023.
Ramerman, L., Hek, K., Beusekom, S. van, Schmitz, J., Hout, V. van der, Elffers, B., Baarda, E., Verheij, R., Hasselaar, J., Overbeek, L. Zorg via de huisartsenspoedpost: Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn: jaarcijfers 2023 en trendcijfers 2019-2023. Utrecht: Nivel, 2024. 33 p.
Download de PDF
Kernpunten:
- De cijfers over huisartsenspoedposten in 2023 zijn gebaseerd op elektronisch geregistreerde gegevens van 26 huisartsendienstenstructuren die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Het gezamenlijk verzorgingsgebied heeft 10,4 miljoen inwoners.
- In 2023 maakte 15,6% van de Nederlanders tenminste eenmaal gebruik van de huisartsenspoedpost. Zij hadden in totaal 2,9 miljoen contacten met de huisartsenspoedpost.
- Na een sterke toename in het zorggebruik op de huisartsenspoedpost per 1000 inwoners vlak na de COVID-19 pandemie (248 contacten per 1000 inwoners in 2022), nam het zorggebruik in 2023 weer licht af (240 per 1000 inwoners in 2023).
- Het gebruik van de huisartsenspoedpost in 2023 het hoogst was onder jonge kinderen (0 t/m 4 jaar) en ouderen (75 jaar en ouder). Wel nam het zorggebruik onder jonge kinderen voor het eerst weer af ten opzichte van 2022, terwijl de dalende trend onder ouderen zich voortzette.
- In 2023 waren de 10 meest voorkomende ingangsklachten: trauma algemeen/extremiteit, wond, buikpijn (volwassene), kortademigheid, huidklachten/borstontsteking, urinewegproblemen, pijn thorax, oogklachten, hoesten en koorts kind.
- Tussen 2019-2023 is het percentage contacten met een zeer hoge-urgentie (U0, U1) gelijk gebleven. Over deze jaren is het percentage contacten met een hoge urgentie (U2) afgenomen, maar bleef in 2023 gelijk aan 2022. Het percentage contacten met een gemiddelde urgentie (U3 en U4) is in 2023 toegenomen. Het percentage laag-urgente contacten (U5) nam af.
- Het aantal (telefonische) triageconsulten (117) en het aantal consulten met de huisarts (106) via de huisartsenspoedpost per 1000 inwoners nam beide licht af, terwijl het aantal huisvisites (18) door de huisarts iets toenam.
- De meeste contacten op de huisartsenspoedpost vonden plaats vanwege symptomen en aandoeningen aan het bewegingsapparaat (ICPC hoofdstuk L; 42 contacten per 1000 inwoners). In 2023 lag het aantal contacten voor deze aandoeningen weer hoger dan tijdens de COVID-19 pandemie (2020-2021), bijna gelijk aan 2019. Ook het aantal contacten vanwege symptomen en aandoeningen aan de huid (32 contacten per 1000 inwoners) nam verder toe tot bijna gelijk aan 2019.
- In 2023 nam het aantal geneesmiddelen dat wordt voorgeschreven op de huisartsenspoedpost weer toe. Net als andere jaren werden penicillines, opioïden en niet-steroïde anti-inflammatoire en anti-reumatische middelen (NSAID’s) het vaakst voorgeschreven op de huisartsenspoedpost.
- De cijfers over huisartsenspoedposten in 2023 zijn gebaseerd op elektronisch geregistreerde gegevens van 26 huisartsendienstenstructuren die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Het gezamenlijk verzorgingsgebied heeft 10,4 miljoen inwoners.
- In 2023 maakte 15,6% van de Nederlanders tenminste eenmaal gebruik van de huisartsenspoedpost. Zij hadden in totaal 2,9 miljoen contacten met de huisartsenspoedpost.
- Na een sterke toename in het zorggebruik op de huisartsenspoedpost per 1000 inwoners vlak na de COVID-19 pandemie (248 contacten per 1000 inwoners in 2022), nam het zorggebruik in 2023 weer licht af (240 per 1000 inwoners in 2023).
- Het gebruik van de huisartsenspoedpost in 2023 het hoogst was onder jonge kinderen (0 t/m 4 jaar) en ouderen (75 jaar en ouder). Wel nam het zorggebruik onder jonge kinderen voor het eerst weer af ten opzichte van 2022, terwijl de dalende trend onder ouderen zich voortzette.
- In 2023 waren de 10 meest voorkomende ingangsklachten: trauma algemeen/extremiteit, wond, buikpijn (volwassene), kortademigheid, huidklachten/borstontsteking, urinewegproblemen, pijn thorax, oogklachten, hoesten en koorts kind.
- Tussen 2019-2023 is het percentage contacten met een zeer hoge-urgentie (U0, U1) gelijk gebleven. Over deze jaren is het percentage contacten met een hoge urgentie (U2) afgenomen, maar bleef in 2023 gelijk aan 2022. Het percentage contacten met een gemiddelde urgentie (U3 en U4) is in 2023 toegenomen. Het percentage laag-urgente contacten (U5) nam af.
- Het aantal (telefonische) triageconsulten (117) en het aantal consulten met de huisarts (106) via de huisartsenspoedpost per 1000 inwoners nam beide licht af, terwijl het aantal huisvisites (18) door de huisarts iets toenam.
- De meeste contacten op de huisartsenspoedpost vonden plaats vanwege symptomen en aandoeningen aan het bewegingsapparaat (ICPC hoofdstuk L; 42 contacten per 1000 inwoners). In 2023 lag het aantal contacten voor deze aandoeningen weer hoger dan tijdens de COVID-19 pandemie (2020-2021), bijna gelijk aan 2019. Ook het aantal contacten vanwege symptomen en aandoeningen aan de huid (32 contacten per 1000 inwoners) nam verder toe tot bijna gelijk aan 2019.
- In 2023 nam het aantal geneesmiddelen dat wordt voorgeschreven op de huisartsenspoedpost weer toe. Net als andere jaren werden penicillines, opioïden en niet-steroïde anti-inflammatoire en anti-reumatische middelen (NSAID’s) het vaakst voorgeschreven op de huisartsenspoedpost.
