Jaarcijfers huisartsenspoedposten 2023: ouderen maken steeds minder vaak gebruik van de huisartsenspoedpost

In 2023 maakte 15,6% van de Nederlanders ten minste één keer gebruik van de huisartsenspoedpost, dat is net iets lager dan vorig jaar. Dit is een van de bevindingen uit de jaar- en trendcijfers over de huisartsenspoedposten aangesloten bij Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.

Na de COVID-19-pandemie nam het zorggebruik op de huisartsenspoedposten in 2021 en 2022 weer sterk toe. Met name baby’s, jonge kinderen (0-4 jaar) en jongeren (<18 jaar) hadden weer meer contact met de huisartsenspoedpost, terwijl het zorggebruik onder ouderen gelijk bleef en later zelf iets afnam. In 2023 zien we dat deze dalende trend bij ouderen aanhoudt. Tegelijkertijd nam in 2023 ook het zorggebruik van baby’s en jonge kinderen af. Hierdoor is het totale zorggebruik op de huisartsenspoedposten lager dan voorgaande jaren.

Aantal contacten met de huisartsenspoedpost per 1000 inwoners binnen de betreffende leeftijdsgroep

Dalende trend in zorggebruik onder ouderen

Al enkele jaren zien we een dalende trend in het zorggebruik op de huisartsenspoedpost door ouderen van 85 jaar en ouder. Ook in 2023 zijn er weer minder contacten, hoewel het aantal ouderen dat contact had stabiel bleef. Dit betekent deze ouderen minder keer contact hebben met de huisartsenspoedpost dan vorige jaren. Dit staat in contrast met de berichtgeving over de spoedeisende hulp, waar het aantal (niet-urgente) contacten met ouderen juist steeds verder toeneemt. Om de samenhang tussen enerzijds het toenemende zorggebruik op de SEH en anderzijds de afname op de huisartsenspoedpost te duiden is meer onderzoek noodzakelijk.

Minder jonge kinderen met koorts

In 2023 daalde ook het aantal contacten met de huisartsenspoedpost voor baby’s en jonge kinderen. Er waren zowel minder contacten met de triagist voor advies (triageconsult) als minder consulten met de dienstdoende huisarts. Dit zien we terug in de afname van het aantal contacten vanwege koorts. Dit is met 4,4% van alle contacten ook in 2023 nog altijd de nummer-1-reden voor contact met de huisartsenspoedpost, maar wel is dit aandeel contacten lager dan in 2022 (5,8%).

Over het onderzoek

De cijfers over de geboden zorg op de huisartsenspoedposten in 2023 zijn gebaseerd op elektronisch geregistreerde gegevens van 26 huisartsenspoedpostorganisaties die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Hiermee beschikken we over informatie aangaande het zorggebruik op de huisartsenpost in een gebied van ongeveer 10,4 miljoen inwoners, die het Nivel sinds 2012 jaarlijks verzamelt en analyseert.