Personalizing non-surgical care in patients with osteoarthritis of the hip or knee = Gepersonaliseerde, niet-chirurgische zorg bij patiënten met artrose van de heup of knie.

Huisartsen, fysiotherapeuten en orthopeden stemmen hun zorg vaak af op de individuele patiënt met heup- en knieartrose. Op deze manier blijft zorg voor mensen met chronische aandoeningen goed en betaalbaar. Maar er is nog verbetering mogelijk, zo blijkt uit onderzoek van Di-Janne Barten. Zij promoveert 24 mei aan de Universiteit Utrecht.

In het proefschrift van Barten zijn twee vormen van gepersonaliseerde zorg onderzocht voor mensen met artrose: ‘timing van zorg’ en ‘focus van zorg’. Deze blijken beiden al regelmatig toegepast te worden in de dagelijkse praktijk, maar er is nog verbetering mogelijk, bijvoorbeeld door meer combinaties van behandeling aan te bieden en door interventies nog beter toe te spitsen op specifieke patiëntengroepen.

Timing van zorg
Timing van zorg betekent dat eerst alle minder ingrijpende behandelingen geprobeerd worden, voordat een operatie wordt ingezet.

Uit het onderzoek blijkt dat dit al regelmatig gebeurt. Huisartsen kiezen bijvoorbeeld vaker voor leefstijladviezen en het voorschrijven van onstekingsremmers, dan voor een verwijzing voor fysiotherapie of een verwijzing voor een gewrichtsvervangende operatie door de orthopeed. Huisartsen en fysiotherapeuten bieden echter zelden alle niet-operatieve behandelopties aan voordat een patiënt wordt doorverwezen.

Focus van zorg
Van de populatie patiënten met heup-/knieartrose is bekend dat er onderling grote verschillen zijn in bijvoorbeeld de oorzaak en het beloop van de aandoening. De huidige richtlijnen voor niet-operatieve artrosezorg bieden zorgprofessionals vrijwel geen handvatten om hiermee om te gaan. Toch focussen fysiotherapeuten en oefentherapeuten hun behandeling al op verschillende subgroepen binnen de grote groep patiënten met knieartrose.

Achtergrond
Heup-/knie artrose wordt in de volksmond vaak aangeduid met ‘gewrichtsslijtage’. Als gevolg van de vergrijzing zal het aantal mensen met artrose fors toenemen de komende jaren. Om die groeiende groep mensen goede zorg te kunnen blijven bieden is er een grote behoefte aan effectieve en efficiënte zorg. Het bieden van ‘zorg op maat’ of ‘gepersonaliseerde zorg’ zou hier op een oplossing voor kunnen zijn.

Verantwoording
Di-Janne Barten heeft verschillende bronnen gebruikt om de status van gepersonaliseerde artrosezorg in kaart te brengen. Naast gegevens uit zo’n 12.000 elektronische dossiers verzameld via Nivel Zorgregistraties eerste lijn zijn gegevens gebruikt van 303 patiënten en 70 huisartsen die deelnamen aan de implementatiestudie van de Behandelstrategie ARTrose (Sint Maartenskliniek, Nijmegen). Verder hebben 144 fysio- en oefentherapeuten een online vragenlijst ingevuld over hun behandeling van patiënten met knieartrose. Sinds september 2016 is Di-Janne Barten werkzaam als onderzoeker bij de Hogeschool Utrecht, lectoraat Innovatie van Beweegzorg.