Publicatie
Publication date
The strength of primary care in Europe = De sterkte van de eerste lijn in Europa.
Kringos, D.S. The strength of primary care in Europe = De sterkte van de eerste lijn in Europa. Utrecht: NIVEL, 2012. 314 p. Proefschrift Universiteit Utrecht.
Download the PDF
Europese landen met een goed ontwikkelde eerstelijnsgezondheidszorg hebben een gezondere bevolking. Dit blijkt uit NIVEL-onderzoek dat de prestatie van Europese eerstelijnsgezondheidszorgsystemen in kaart brengt, waarop Dionne Kringos maandag 12 november promoveert aan de Universiteit Utrecht.
Het is voor het eerst dat Europees onderzoek aantoont dat een sterke, goed functionerende eerstelijnsgezondheidszorg leidt tot gezondere inwoners van een land. Ze verliezen minder levensjaren door bijvoorbeeld hart- en vaatziekten of astma wanneer zij behandeld zijn in een land met een sterke eerstelijnsstructuur, een goede coördinatie van zorg en een breed eerstelijns zorgpakket, zoals Finland, Denemarken, Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Portugal.
European Primary Care Monitor
Dionne Kringos en collega’s vergeleken de eerstelijnsgezondheidszorg in 31 landen met een door het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) ontwikkeld meetinstrument: de European Primary Care Monitor. Dit meetinstrument brengt de sterke en zwakkere punten van eerstelijnszorgsystemen in kaart met tientallen indicatoren zoals beleid en wet- en regelgeving, financiële middelen en de opleidings- en werkcondities voor eerstelijnszorgverleners. Ook worden de toegankelijkheid van de eerste lijn bekeken, of deze op een coördinerende en continue wijze zorg verleent, en de beschikbare zorgdiensten in een land.
Aanknopingspunten
Dionne Kringos: “Europese landen variëren in de sterkte van de eerste lijn. De informatie die wij op deze manier over de eerste lijn in een land krijgen, biedt beleidsmakers aanknopingspunten voor strategieën om de zorg te verbeteren. Zij moeten vooral kijken naar de dimensies en indicatoren waarop hun land minder goed scoort.”
Kosten
Uit het onderzoek blijkt dat het loont om te investeren in een betere eerstelijnszorg. Een sterke eerste lijn vermindert vermijdbare ziekenhuisopnamen, verkleint sociaaleconomische verschillen in ervaren gezondheid en draagt bij aan de volksgezondheid. Dat de zorgkosten hierdoor lager worden is vooralsnog niet aangetoond. “De stijgende kosten in de gezondheidszorg de afgelopen jaren in Europa”, stelt Dionne Kringos, “lijken eerder het gevolg te zijn geweest van economische bloei en nationale beleidsagenda’s dan van de sterkte van de eerste lijn.”
Informatie-infrastructuur
“Het was een uitdaging om in 31 landen complete, betrouwbare en valide eerstelijnszorg gegevens te verzamelen”, vervolgt ze. “Een belangrijk aandachtspunt voor de toekomst is daarom het verbeteren van de informatie-infrastructuur over het functioneren van de eerstelijnszorg in Europa. Een goed informatiesysteem vergroot de mogelijkheden om beter te sturen in de zorg.”
Financiering
DG SANCO (Europese Commissie), Wereldgezondheidsorganisatie, NIVEL, samenwerkingspartners van NIVEL in 9 landen en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Het is voor het eerst dat Europees onderzoek aantoont dat een sterke, goed functionerende eerstelijnsgezondheidszorg leidt tot gezondere inwoners van een land. Ze verliezen minder levensjaren door bijvoorbeeld hart- en vaatziekten of astma wanneer zij behandeld zijn in een land met een sterke eerstelijnsstructuur, een goede coördinatie van zorg en een breed eerstelijns zorgpakket, zoals Finland, Denemarken, Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Portugal.
European Primary Care Monitor
Dionne Kringos en collega’s vergeleken de eerstelijnsgezondheidszorg in 31 landen met een door het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) ontwikkeld meetinstrument: de European Primary Care Monitor. Dit meetinstrument brengt de sterke en zwakkere punten van eerstelijnszorgsystemen in kaart met tientallen indicatoren zoals beleid en wet- en regelgeving, financiële middelen en de opleidings- en werkcondities voor eerstelijnszorgverleners. Ook worden de toegankelijkheid van de eerste lijn bekeken, of deze op een coördinerende en continue wijze zorg verleent, en de beschikbare zorgdiensten in een land.
Aanknopingspunten
Dionne Kringos: “Europese landen variëren in de sterkte van de eerste lijn. De informatie die wij op deze manier over de eerste lijn in een land krijgen, biedt beleidsmakers aanknopingspunten voor strategieën om de zorg te verbeteren. Zij moeten vooral kijken naar de dimensies en indicatoren waarop hun land minder goed scoort.”
Kosten
Uit het onderzoek blijkt dat het loont om te investeren in een betere eerstelijnszorg. Een sterke eerste lijn vermindert vermijdbare ziekenhuisopnamen, verkleint sociaaleconomische verschillen in ervaren gezondheid en draagt bij aan de volksgezondheid. Dat de zorgkosten hierdoor lager worden is vooralsnog niet aangetoond. “De stijgende kosten in de gezondheidszorg de afgelopen jaren in Europa”, stelt Dionne Kringos, “lijken eerder het gevolg te zijn geweest van economische bloei en nationale beleidsagenda’s dan van de sterkte van de eerste lijn.”
Informatie-infrastructuur
“Het was een uitdaging om in 31 landen complete, betrouwbare en valide eerstelijnszorg gegevens te verzamelen”, vervolgt ze. “Een belangrijk aandachtspunt voor de toekomst is daarom het verbeteren van de informatie-infrastructuur over het functioneren van de eerstelijnszorg in Europa. Een goed informatiesysteem vergroot de mogelijkheden om beter te sturen in de zorg.”
Financiering
DG SANCO (Europese Commissie), Wereldgezondheidsorganisatie, NIVEL, samenwerkingspartners van NIVEL in 9 landen en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.