Coordinator research program Professions in Healthcare and Manpower Planning; endowed professor 'Health workforce and organisation studies', Radboud University, the Netherlands
Publicatie
Publication date
De opleiding tot huisarts opnieuw beoordeeld: een onderzoek onder huisartsen in opleiding en alumni.
Velden, L.F.J. van der, Batenburg, R.S. De opleiding tot huisarts opnieuw beoordeeld: een onderzoek onder huisartsen in opleiding en alumni. Utrecht: NIVEL, 2011. 87 p.
Download the PDF
Huisartsen-in-opleiding en recent afgestudeerde huisartsen zijn op veel punten tevreden over de huisartsopleiding. Ze geven het onderwijs, de docenten en begeleiders goede cijfers en beoordelingen. Wel vindt een grote groep dat er te veel aandacht is voor de communicatie met patiënten terwijl de ‘organisatie’ van de praktijk weinig aandacht krijgt.
Huisartsen-in-opleiding en recent afgestudeerde huisartsen geven een hoge waardering voor de mate waarin huisartsopleiders een goede leeromgeving creëren, ruimte bieden voor zelfstandig werken en het zelfstandig leren stimuleren. Ook is er een hoge waardering voor de frequentie van de leergesprekken met de huisartsopleiders en de aandacht voor de competentiegebieden ‘medisch handelen’, ‘professionaliteit’ en ‘samenwerken’ tijdens vrijwel alle opleidingsonderdelen. Dit blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) dat is gesubsidieerd door de Stichting Beroepsopleiding Huisartsen (SBOH).
Communicatie en organisatie
Er zijn echter ook verbeterpunten. Het competentiegebied ‘organisatie’ van de praktijk en bijbehorende specifieke onderwerpen krijgen vaak te weinig aandacht. Verder is de frequentie van formele leermomenten zoals het leergesprek of het nabespreken van een consult op video vaak laag, vooral in de klinische stage.
Over het algemeen wordt er in de opleiding veel tijd besteed aan communicatie. Onderzoek onder patiënten heeft laten zien dat die communicatie ook steeds belangrijker wordt, onder andere omdat de huisarts steeds meer ondersteuning moet bieden voor zelfmanagement. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de recent verschenen NIVEL-studie "Zorg voor chronisch zieken: een nieuwe rol voor zorgverleners". Daarom is het opvallend dat een relatief grote groep huisartsen-in-opleiding vindt dat er juist ‘te veel’ aandacht is voor ‘arts-patiënt communicatie’, vooral tijdens de zogeheten terugkomdagen. Goede communicatie is essentieel voor goede huisartsenzorg. Het is daarom van belang dat de opleidingen dit signaal oppakken, aandacht blijven besteden aan communicatie, maar wel op een manier die beter dan nu aansluit bij de behoeftes van de huisartsen in opleiding.
Kwaliteitsmeting
De kwaliteit van de huisartsopleiding is begin 2011 gemeten door alle huisartsen-in-opleiding van dat moment, en de in 2009 en 2010 afgestudeerde huisartsen te benaderen met een vragenlijst. Dit sluit aan bij onderzoeken van het NIVEL uit 2005 en van Huisartsopleiding Nederland uit 2009. Tachtig procent van alle huisartsen-in-opleiding en 51% van de afgestudeerde huisartsen vulde de enquête in. De enquête biedt inzicht in de kwaliteit van de huisartsopleiding in Nederland als geheel en in de kwaliteit van elk van de acht universitaire opleidingsinstituten. Zo levert het onderzoek ook inzicht in de ‘best practices’ per deelgebied van de opleiding. Dat biedt handvatten om gericht aan verbeteringen te werken. Het is de bedoeling de enquête de komende jaren met regelmaat te herhalen om veranderingen in de opleidingen te blijven volgen.
Huisartsen-in-opleiding en recent afgestudeerde huisartsen geven een hoge waardering voor de mate waarin huisartsopleiders een goede leeromgeving creëren, ruimte bieden voor zelfstandig werken en het zelfstandig leren stimuleren. Ook is er een hoge waardering voor de frequentie van de leergesprekken met de huisartsopleiders en de aandacht voor de competentiegebieden ‘medisch handelen’, ‘professionaliteit’ en ‘samenwerken’ tijdens vrijwel alle opleidingsonderdelen. Dit blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) dat is gesubsidieerd door de Stichting Beroepsopleiding Huisartsen (SBOH).
Communicatie en organisatie
Er zijn echter ook verbeterpunten. Het competentiegebied ‘organisatie’ van de praktijk en bijbehorende specifieke onderwerpen krijgen vaak te weinig aandacht. Verder is de frequentie van formele leermomenten zoals het leergesprek of het nabespreken van een consult op video vaak laag, vooral in de klinische stage.
Over het algemeen wordt er in de opleiding veel tijd besteed aan communicatie. Onderzoek onder patiënten heeft laten zien dat die communicatie ook steeds belangrijker wordt, onder andere omdat de huisarts steeds meer ondersteuning moet bieden voor zelfmanagement. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de recent verschenen NIVEL-studie "Zorg voor chronisch zieken: een nieuwe rol voor zorgverleners". Daarom is het opvallend dat een relatief grote groep huisartsen-in-opleiding vindt dat er juist ‘te veel’ aandacht is voor ‘arts-patiënt communicatie’, vooral tijdens de zogeheten terugkomdagen. Goede communicatie is essentieel voor goede huisartsenzorg. Het is daarom van belang dat de opleidingen dit signaal oppakken, aandacht blijven besteden aan communicatie, maar wel op een manier die beter dan nu aansluit bij de behoeftes van de huisartsen in opleiding.
Kwaliteitsmeting
De kwaliteit van de huisartsopleiding is begin 2011 gemeten door alle huisartsen-in-opleiding van dat moment, en de in 2009 en 2010 afgestudeerde huisartsen te benaderen met een vragenlijst. Dit sluit aan bij onderzoeken van het NIVEL uit 2005 en van Huisartsopleiding Nederland uit 2009. Tachtig procent van alle huisartsen-in-opleiding en 51% van de afgestudeerde huisartsen vulde de enquête in. De enquête biedt inzicht in de kwaliteit van de huisartsopleiding in Nederland als geheel en in de kwaliteit van elk van de acht universitaire opleidingsinstituten. Zo levert het onderzoek ook inzicht in de ‘best practices’ per deelgebied van de opleiding. Dat biedt handvatten om gericht aan verbeteringen te werken. Het is de bedoeling de enquête de komende jaren met regelmaat te herhalen om veranderingen in de opleidingen te blijven volgen.
Gegevensverzameling