Doorontwikkeling CQ-index Astma en COPD: validatie van een verkorte vragenlijst voor het meten van de kwaliteit van astma/COPD-zorg vanuit het perspectief van patiënten.

De CQ-indexvragenlijst voor ketenzorg bij astma en COPD is aangepast en ingekort, en is daardoor makkelijker en vaker in te zetten om de kwaliteit van deze zorg te meten. Dit vergroot de mogelijkheden om de kwaliteit van zorg voor astma- en COPD-patiënten te verbeteren.

Patiënten zijn over het algemeen positief over de ketenzorg bij astma en COPD. Gemiddeld krijgt de zorg een 7,4. Hierin is de laatste jaren weinig veranderd. Ook de verbeterpunten zijn hetzelfde. De informatievoorziening en de adviezen zouden beter kunnen. Bijvoorbeeld: de voorlichting over medicijngebruik, de afstemming en evaluatie van de behandeling met patiënten, en adviezen over stoppen met roken. De ervaringen van patiënten verschillen ook tussen zorggroepen. Vooral in het geven van informatie en adviezen, maar ook of er een behandelplan is en de mate waarin met de patiënt de zorg wordt geëvalueerd, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) met de CQ-index. Het onderzoek is gesubsidieerd door Stichting Miletus, een samenwerkingsverband van zorgverzekeraars voor het meten van patiëntenervaringen in de zorg.

Landelijk
“Als we iets aan de zorg bij astma en COPD willen veranderen, moeten we ervoor zorgen dat de zorggroepen weten wat hun patiënten ervan vinden”, legt NIVEL-onderzoeker Michelle Hendriks uit. “Alleen dan kunnen de zorggroepen hun zorgverlening verbeteren. Daarvoor is het belangrijk dat de vragenlijst door het hele land gebruikt wordt om de ervaringen van patiënten met de astma en COPD-zorg te meten en dat de resultaten worden teruggekoppeld naar de zorggroepen. Want de CQI vragenlijst is al eerder uitgezet, maar als dat onder relatief weinig zorggroepen is en eenmalig, stimuleert dat ze te weinig om hun zorg te verbeteren.”

Ingekort
Om het gebruik van de lijst te vergroten is de CQ-index sterk ingekort. “Er bestond een lange vragenlijst over de ketenzorg bij astma en COPD. Die vroeg patiënten naar hun ervaringen met ieder van de verschillende zorgverleners”, vertelt Michelle Hendriks. “Nu is de vragenlijst teruggebracht naar de ervaringen met de zorgverleners in het algemeen. De lijst blijkt even valide en betrouwbaar. Maar deze kortere lijst is wel makkelijker te implementeren.”

Gezondheid
In het onderzoek zijn ook vragen over gezondheidsuitkomsten (zogenoemde Patient Reported Outcome Measures; PROMs) en de PAM (Patient Activation Measure) meegenomen. PROM-vragenlijsten meten hoeveel last patiënten van hun ziekte hebben, met de PAM kun je de mate waarin de patiënt een actieve rol kan en wil spelen bepalen. “Een hogere mate van activatie en positievere ervaringen met de zorg gaan samen met betere gezondheidsuitkomsten”, verklaart Michelle Hendriks. “De vragen uit de PAM hangen sterker samen met de gezondheidsuitkomsten dan de vragen uit de CQ-index.”