Senior researcher Healthcare System and Governance
Publicatie
Publication date
Kennis van verzekerden over eigen betalingen binnen de Zorgverzekeringswet: een verdiepend onderzoek naar kennis van verzekerden over het eigen risico, eigen bijdragen en compensatieregelingen.
Esch, T. van, Brabers, A., Kroneman, M., Jong, J. de. Kennis van verzekerden over eigen betalingen binnen de Zorgverzekeringswet: een verdiepend onderzoek naar kennis van verzekerden over het eigen risico, eigen bijdragen en compensatieregelingen. Utrecht: Nivel, 2018. 59 p.
Download the PDF
We beantwoorden in deze kennissynthese drie onderzoeksvragen. Hieronder geven we per onderzoeksvraag de belangrijkste bevindingen.
1. Weten verzekerden welke zorgvormen onder het eigen risico vallen en welke niet?
• Vijf op de zes verzekerden weet in 2018 dat voor een bezoek aan de huisarts geen eigen risico geldt. Voor kraamzorg is dit één op de drie.
• Van geboortezorg en tandzorg voor kinderen weten vooral vrouwen tot 40 jaar c.q. verzekerden met kinderen jonger dan 18 jaar dat daar geen eigen risico voor geldt.
• Gemiddeld over alle zorgvormen is de kennis van waar het eigen risico voor geldt licht gestegen van 54% tot 60% tussen 2009 en 2018. Echter, voor sommige zorgvormen daalde het percentage verzekerden dat wist of er eigen risico voor geldt.
• Gemiddeld over alle zorgvormen weten vrouwen, jongeren, hoger opgeleiden en verzekerden met een hoger inkomen en verzekerden zonder chronische aandoening en met een betere ervaren gezondheid vaker of het eigen risico geldt.
2. Zijn verzekerden bekend met het verschil tussen eigen bijdragen en het eigen risico?
• Verzekerden weten vaak niet of het eigen risico of een eigen bijdrage geldt, of allebei.
• Vrouwen tot 40 jaar en verzekerden met kinderen onder de 18 jaar zijn beter op de hoogte van het verschil tussen eigen risico en eigen bijdrage voor kraamzorg.
• Verzekerden met een hogere opleiding en verzekerden met een hoger inkomen weten vaker welke vorm van eigen betaling geldt voor de verschillende soorten van zorg.
3. Zijn verzekerden op de hoogte van compensatieregelingen, zoals de zorgtoeslag?
• De bekendheid van verzekerden met compensatieregelingen is iets toegenomen tussen 2015 en 2018. De meeste verzekerden zijn op de hoogte van de zorgtoeslag en de minste van een zorgverzekering via de gemeente ´zonder´ eigen risico.
• Verzekerden met lage inkomens zijn iets beter op de hoogte van de zorgtoeslag en de zorgverzekering via de gemeente voor mensen met een laag inkomen. Verzekerden met een hoger inkomen zijn meer bekend met het aftrekken van zorgkosten van de belasting. Ouderen, verzekerden met een slechte ervaren gezondheid en verzekerden met drie of meer chronische aandoeningen, zijn beter op de hoogte van de mogelijkheid om het eigen risico gespreid te betalen.
• De meeste verzekerden weten niet dat de zorgtoeslag ook een bijdrage is voor het eigen risico.
• Ongeveer één op de drie verzekerden zegt precies te weten wat bedoeld wordt met het gespreid betalen van het eigen risico; ongeveer evenveel hebben er nog van gehoord.
1. Weten verzekerden welke zorgvormen onder het eigen risico vallen en welke niet?
• Vijf op de zes verzekerden weet in 2018 dat voor een bezoek aan de huisarts geen eigen risico geldt. Voor kraamzorg is dit één op de drie.
• Van geboortezorg en tandzorg voor kinderen weten vooral vrouwen tot 40 jaar c.q. verzekerden met kinderen jonger dan 18 jaar dat daar geen eigen risico voor geldt.
• Gemiddeld over alle zorgvormen is de kennis van waar het eigen risico voor geldt licht gestegen van 54% tot 60% tussen 2009 en 2018. Echter, voor sommige zorgvormen daalde het percentage verzekerden dat wist of er eigen risico voor geldt.
• Gemiddeld over alle zorgvormen weten vrouwen, jongeren, hoger opgeleiden en verzekerden met een hoger inkomen en verzekerden zonder chronische aandoening en met een betere ervaren gezondheid vaker of het eigen risico geldt.
2. Zijn verzekerden bekend met het verschil tussen eigen bijdragen en het eigen risico?
• Verzekerden weten vaak niet of het eigen risico of een eigen bijdrage geldt, of allebei.
• Vrouwen tot 40 jaar en verzekerden met kinderen onder de 18 jaar zijn beter op de hoogte van het verschil tussen eigen risico en eigen bijdrage voor kraamzorg.
• Verzekerden met een hogere opleiding en verzekerden met een hoger inkomen weten vaker welke vorm van eigen betaling geldt voor de verschillende soorten van zorg.
3. Zijn verzekerden op de hoogte van compensatieregelingen, zoals de zorgtoeslag?
• De bekendheid van verzekerden met compensatieregelingen is iets toegenomen tussen 2015 en 2018. De meeste verzekerden zijn op de hoogte van de zorgtoeslag en de minste van een zorgverzekering via de gemeente ´zonder´ eigen risico.
• Verzekerden met lage inkomens zijn iets beter op de hoogte van de zorgtoeslag en de zorgverzekering via de gemeente voor mensen met een laag inkomen. Verzekerden met een hoger inkomen zijn meer bekend met het aftrekken van zorgkosten van de belasting. Ouderen, verzekerden met een slechte ervaren gezondheid en verzekerden met drie of meer chronische aandoeningen, zijn beter op de hoogte van de mogelijkheid om het eigen risico gespreid te betalen.
• De meeste verzekerden weten niet dat de zorgtoeslag ook een bijdrage is voor het eigen risico.
• Ongeveer één op de drie verzekerden zegt precies te weten wat bedoeld wordt met het gespreid betalen van het eigen risico; ongeveer evenveel hebben er nog van gehoord.
Gegevensverzameling
