Coordinator research program Care Demand of the Chronically Ill and Disabled; honorary professor 'Pharmacy health services research', University of Groningen, the Netherlands
Publicatie
Publication date
Receptenverkeer: naar de digitale snelweg?
Elzen, A. van den, Wijnands, J., Hermans, I., Bakker, D. de, Dijk, L. van. Receptenverkeer: naar de digitale snelweg? Utrecht: NIVEL, 2007. 107 p.
Download the PDF
De helft van de recepten snelt al digitaal van de huisarts naar de apotheek. In de tweede lijn gaan vier van de vijf recepten nog ouderwets op papier van hand tot hand. Maar iedereen is tevreden met de logistiek en snelheid van het receptenverkeer.
Digitalisering in de eerste lijn
Digitalisering wordt steeds belangrijker in de gezondheidszorg. Ook in het receptenverkeer: de route die een recept volgt vanaf het voorschrijven totdat het geneesmiddel is afgeleverd bij een patiënt. Recepten gaan steeds vaker direct digitaal van de arts naar de apotheek en niet meer met de patiënt mee op papier. In de eerste lijn volgt ongeveer de helft van alle recepten al de digitale weg. Het aanvragen van herhaalrecepten gebeurt echter nog nauwelijks digitaal, maar vooral telefonisch.
Ziekenhuizen
Ziekenhuizen zijn veel minder ver met digitalisering. Zij moeten nog een inhaalslag maken. Bijna 80% van de recepten wordt er handmatig verwerkt. Verpleegkundigen brengen recepten rond en tekenen ze schriftelijk af. Specialisten schrijven voor het merendeel handmatig recepten uit en de meeste ziekenhuizen gebruiken veelal papieren patiëntendossiers.
Apotheekservicepunt
Bij opname in het ziekenhuis en ontslag verloopt de afstemming over recepten tussen eerste en tweede lijn beter bij ziekenhuizen met een zogenaamd apotheekservicepunt. Deze ziekenhuizen hebben vaker contact met apothekers of huisartsen over het medicijngebruik van patiënten. Zij gaan bijvoorbeeld vaker na wat de patiënt in de eerste lijn precies krijgt voorgeschreven.
Minder administratieve lasten
Het ministerie van VWS wil de administratieve lasten in de zorg verminderen en vroeg het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) daarvoor twee sporen te onderzoeken: digitalisering van het receptenverkeer én het voor langere tijd voorschrijven van een medicijn, wat zou moeten leiden tot minder recepten. Met de inwerkingtreding van de nieuwe Zorgverzekeringswet is per 1 januari 2006 de prescriptieregeling afgeschaft. Hiermee kwam de maximale voorschrijfduur voor geneesmiddelen te vervallen.
Tevreden
De nieuwe regeling, waarbij geneesmiddelen voor langere tijd mogen worden voorgeschreven, wordt nog nauwelijks toegepast, zo blijkt uit het onderzoek. Huisartsen, apothekers en patiënten vinden het receptenverkeer nu goed geregeld. Huisartsen en apothekers zijn tevreden over de tijd die zij aan de logistiek rond recepten besteden en zij ervaren geen administratieve lasten. En patiënten vinden de wachttijd in de apotheek en de reistijd er naartoe heel acceptabel. Digitalisering leidt ook nog niet tot tijdwinst volgens patiënten, huisartsen en apothekers.
Het onderzoek
Het NIVEL bracht voor het ministerie in kaart hoe het receptenverkeer in 2006/2007 is geregeld en of er efficiencywinst te behalen valt met digitalisering en de nieuwe voorschrijfregeling. Het NIVEL benaderde bijna 600 consumenten met schriftelijke enquêtes en hield telefonische interviews met 332 praktijkassistentes, 240 apothekersassistentes, 26 huisartsen, 26 apothekers, 10 zorgverzekeraars en 65 ziekenhuisapothekers.
Digitalisering in de eerste lijn
Digitalisering wordt steeds belangrijker in de gezondheidszorg. Ook in het receptenverkeer: de route die een recept volgt vanaf het voorschrijven totdat het geneesmiddel is afgeleverd bij een patiënt. Recepten gaan steeds vaker direct digitaal van de arts naar de apotheek en niet meer met de patiënt mee op papier. In de eerste lijn volgt ongeveer de helft van alle recepten al de digitale weg. Het aanvragen van herhaalrecepten gebeurt echter nog nauwelijks digitaal, maar vooral telefonisch.
Ziekenhuizen
Ziekenhuizen zijn veel minder ver met digitalisering. Zij moeten nog een inhaalslag maken. Bijna 80% van de recepten wordt er handmatig verwerkt. Verpleegkundigen brengen recepten rond en tekenen ze schriftelijk af. Specialisten schrijven voor het merendeel handmatig recepten uit en de meeste ziekenhuizen gebruiken veelal papieren patiëntendossiers.
Apotheekservicepunt
Bij opname in het ziekenhuis en ontslag verloopt de afstemming over recepten tussen eerste en tweede lijn beter bij ziekenhuizen met een zogenaamd apotheekservicepunt. Deze ziekenhuizen hebben vaker contact met apothekers of huisartsen over het medicijngebruik van patiënten. Zij gaan bijvoorbeeld vaker na wat de patiënt in de eerste lijn precies krijgt voorgeschreven.
Minder administratieve lasten
Het ministerie van VWS wil de administratieve lasten in de zorg verminderen en vroeg het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) daarvoor twee sporen te onderzoeken: digitalisering van het receptenverkeer én het voor langere tijd voorschrijven van een medicijn, wat zou moeten leiden tot minder recepten. Met de inwerkingtreding van de nieuwe Zorgverzekeringswet is per 1 januari 2006 de prescriptieregeling afgeschaft. Hiermee kwam de maximale voorschrijfduur voor geneesmiddelen te vervallen.
Tevreden
De nieuwe regeling, waarbij geneesmiddelen voor langere tijd mogen worden voorgeschreven, wordt nog nauwelijks toegepast, zo blijkt uit het onderzoek. Huisartsen, apothekers en patiënten vinden het receptenverkeer nu goed geregeld. Huisartsen en apothekers zijn tevreden over de tijd die zij aan de logistiek rond recepten besteden en zij ervaren geen administratieve lasten. En patiënten vinden de wachttijd in de apotheek en de reistijd er naartoe heel acceptabel. Digitalisering leidt ook nog niet tot tijdwinst volgens patiënten, huisartsen en apothekers.
Het onderzoek
Het NIVEL bracht voor het ministerie in kaart hoe het receptenverkeer in 2006/2007 is geregeld en of er efficiencywinst te behalen valt met digitalisering en de nieuwe voorschrijfregeling. Het NIVEL benaderde bijna 600 consumenten met schriftelijke enquêtes en hield telefonische interviews met 332 praktijkassistentes, 240 apothekersassistentes, 26 huisartsen, 26 apothekers, 10 zorgverzekeraars en 65 ziekenhuisapothekers.
Gegevensverzameling