Coordinator research program Care Demand of the Chronically Ill and Disabled; honorary professor 'Pharmacy health services research', University of Groningen, the Netherlands
Publicatie
Publication date
Monitor fertiliteitshormonen: onderzoek naar de overheveling van fertiliteitshormonen onder patiënten en zorgverleners.
Burgt, S. van der, Lescure, D., Dijk, L. van. Monitor fertiliteitshormonen: onderzoek naar de overheveling van fertiliteitshormonen onder patiënten en zorgverleners. www.nivel.nl: NIVEL, 2015. 80 p.
Download the PDF
Sinds 1 januari 2014 zijn ziekenhuizen volledig verantwoordelijk voor de financiering en levering van dertien hormonen voor vruchtbaarheidsbehandelingen. Buiten het ziekenhuis worden deze middelen niet meer vergoed. Deze overheveling van de verstrekking van fertiliteitshormonen van de openbare apotheek naar de ziekenhuizen lijkt zonder al te veel problemen te zijn verlopen.
Door de overheveling veranderde de bekostiging en verstrekking van dure geneesmiddelen. Voor patiënten betekende dit bijvoorbeeld dat zij hun geneesmiddelen in een andere apotheek moeten ophalen. Daarnaast konden er nog andere niet-verwachte effecten optreden. De minister van VWS wilde, mede vanwege de gesignaleerde problemen bij eerdere ‘overhevelingen’, de overheveling van de fertiliteitshormonen nauwkeurig volgen. Zij liet dit door het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) onderzoeken. Door vanaf de dag dat de overheveling inging patiënten en hun zorgverleners te vragen naar hun ervaringen met de behandeling en verstrekking van fertiliteitshormonen was het mogelijk eventuele problemen snel te signaleren en daarop in te spelen.
Reisafstand
Terwijl eerdere overhevelingen verschillend uitpakten, ook met mogelijk negatieve effecten voor patiënten – ze kregen bijvoorbeeld een andere behandeling – blijkt dit bij de overheveling van de fertiliteitshormonen niet het geval. De meeste patiënten zijn tevreden over hun behandeling (87%). Een deel vindt bijvoorbeeld ook de communicatie tussen zorgverleners verbeterd. Een klein deel van de zorgverleners ervaart een beperktere keuzevrijheid (10%), maar ook zij rapporteren een verbeterde communicatie. Wel heeft een kwart problemen met de reisafstand tot de apotheek. Deze is namelijk voor veel mensen toegenomen. In een beperkt aantal gevallen zijn fertiliteitshormonen niet leverbaar of op voorraad. “Een nadere analyse van de oorzaken hiervoor is nodig om ervoor te zorgen dat dit probleem zich niet meer voordoet”, stelt NIVEL programmaleider Liset van Dijk, “zeker voor patiënten die ver weg wonen en dan ver moeten reizen.”
Onderzoek
Het onderzoek moest inzicht geven in de ervaringen van patiënten en hun zorgverleners met de behandeling en levering van fertiliteitshormonen in het eerste jaar na de overheveling. Het is uitgevoerd als online onderzoek onder 556 patiënten die fertiliteitshormonen gebruiken. Om de representativiteit daarvan te checken is daarnaast een wachtkameronderzoek gehouden onder 78 patiënten die de hormonen gebruiken. Tot slot is nog een online enquête gehouden onder 94 zorgverleners in 25 ziekenhuizen.
Door de overheveling veranderde de bekostiging en verstrekking van dure geneesmiddelen. Voor patiënten betekende dit bijvoorbeeld dat zij hun geneesmiddelen in een andere apotheek moeten ophalen. Daarnaast konden er nog andere niet-verwachte effecten optreden. De minister van VWS wilde, mede vanwege de gesignaleerde problemen bij eerdere ‘overhevelingen’, de overheveling van de fertiliteitshormonen nauwkeurig volgen. Zij liet dit door het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) onderzoeken. Door vanaf de dag dat de overheveling inging patiënten en hun zorgverleners te vragen naar hun ervaringen met de behandeling en verstrekking van fertiliteitshormonen was het mogelijk eventuele problemen snel te signaleren en daarop in te spelen.
Reisafstand
Terwijl eerdere overhevelingen verschillend uitpakten, ook met mogelijk negatieve effecten voor patiënten – ze kregen bijvoorbeeld een andere behandeling – blijkt dit bij de overheveling van de fertiliteitshormonen niet het geval. De meeste patiënten zijn tevreden over hun behandeling (87%). Een deel vindt bijvoorbeeld ook de communicatie tussen zorgverleners verbeterd. Een klein deel van de zorgverleners ervaart een beperktere keuzevrijheid (10%), maar ook zij rapporteren een verbeterde communicatie. Wel heeft een kwart problemen met de reisafstand tot de apotheek. Deze is namelijk voor veel mensen toegenomen. In een beperkt aantal gevallen zijn fertiliteitshormonen niet leverbaar of op voorraad. “Een nadere analyse van de oorzaken hiervoor is nodig om ervoor te zorgen dat dit probleem zich niet meer voordoet”, stelt NIVEL programmaleider Liset van Dijk, “zeker voor patiënten die ver weg wonen en dan ver moeten reizen.”
Onderzoek
Het onderzoek moest inzicht geven in de ervaringen van patiënten en hun zorgverleners met de behandeling en levering van fertiliteitshormonen in het eerste jaar na de overheveling. Het is uitgevoerd als online onderzoek onder 556 patiënten die fertiliteitshormonen gebruiken. Om de representativiteit daarvan te checken is daarnaast een wachtkameronderzoek gehouden onder 78 patiënten die de hormonen gebruiken. Tot slot is nog een online enquête gehouden onder 94 zorgverleners in 25 ziekenhuizen.