Stand van zaken Opleiden, Trainen, Oefenen (OTO) en Informatievoorziening (IV) ter voorbereiding op rampen: een quick scan onder zorginstellingen.

Zorginstellingen zijn beter voorbereid op rampen dan een paar jaar geleden. Ruim negentig procent oefent op de taken bij rampen en crises.

Flitsrampen
“Negentig procent oefent en dat is meer dan voorheen”, concludeert NIVEL-onderzoeker Joris IJzermans. “Er wordt vooral geoefend op flitsrampen, zoals de vuurwerkramp en de vliegramp in de Bijlmer. Op chemische rampen, overstromingen of een pandemie wordt minder geoefend dan verstandig is. Alleen de GGD oefent bijvoorbeeld op de uitbraak van een grieppandemie.” Ziekenhuizen oefenen vooral intern, ambulancediensten en bureaus voor geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR) oefenen vaker multidisciplinair. Regionaal maken zorgverleners afspraken en evalueren ze de oefeningen. Als belangrijke knelpunten worden genoemd: gebrek aan geld, tijd, draagvlak, capaciteit en het optreden van communicatieproblemen.

Wet op de Veiligheidsregio’s
Na de laatste rampen in Nederland en de terroristische aanslagen in de VS, Spanje en Engeland is het bewustzijn gegroeid dat acute spoedeisende medische hulpverlening een gedegen voorbereiding vergt. De regering en de ministeries van VWS en Binnenlandse Zaken hebben de Wet op de Veiligheidsregio’s aangeboden aan de Tweede Kamer. In deze wet is vastgelegd dat zorginstellingen specifiek voorbereid moeten zijn op rampen en crises. Om de voorbereiding te optimaliseren stelt het ministerie van VWS vanaf 2008 tien miljoen euro per jaar beschikbaar.

Onderzoek
Voor het onderzoek nam het NIVEL meer dan tweehonderd uitgebreide, telefonische interviews af bij hoofden van ambulancevoorzieningen en meldkamers, traumacentra, GGD en GHOR-bureaus, ziekenhuisafdelingen Spoedeisende Hulp en bij crisiscoördinatoren in ziekenhuizen. Ook werd gesproken met vertegenwoordigers van koepel- en brancheorganisaties. Naast de interviews werden rampenplannen en jaarverslagen bestudeerd.