Senior researcher Disasters and Environmental Hazards
Publicatie
Publication date
Gezondheidsverkenning windturbines: bevindingen op populatieniveau van een landelijke studie gebaseerd op gegevens van huisartsregistraties, over een tienjaarsperiode (2012-2021).
Baliatsas, C., IJzermans, J., Hooiveld, M., Kenens, R., Dückers, M. Gezondheidsverkenning windturbines: bevindingen op populatieniveau van een landelijke studie gebaseerd op gegevens van huisartsregistraties, over een tienjaarsperiode (2012-2021). Utrecht: Nivel, 2023. 47 p.
Download the PDF
Kernpunten
1. Geen invloed van nabijheid windturbines op aan huisarts gepresenteerde gezondheidsproblemen: Er zijn geen consistente significante associaties gevonden tussen wonen in de buurt van windturbines en bijbehorende geluidniveaus en door huisarts gediagnostiseerde gezondheidsproblemen. Problemen die in de literatuur worden genoemd op basis van zelfrapportage van omwonenden (bijv. slaapverstoring) vinden we niet terug.
2. Een beperkt aantal symptomen en sociale problemen: Symptomen als spanningshoofdpijn en depressieve gevoelens worden in de latere jaren van de studie wat vaker gezien bij mensen dichter bij windturbines, ten opzichte van mensen die verderop wonen. Het gaat om kleine aantallen en om niet statistisch significante verschillen. Het omgekeerde, minder symptomen dichter bij windturbines, komt soms ook voor.
3. Nauwelijks meer problemen bij hogere geluidniveaus: Hogere geluidniveaus (gemiddeld boven 42 decibel) worden in de latere jaren van deze studie geassocieerd met een hoger risico op door de huisarts voorgeschreven pijnstillers. Dit wordt echter in eerdere jaren niet gevonden, ook niet nabij een windturbine.
4. Dat de resultaten voorzichtig geïnterpreteerd moeten worden: Dit onderzoek kan geen causale verbanden vaststellen. Het is een verkennende studie met als doel om mogelijke risico's voor de gezondheid te monitoren gebruik makend van het oordeel van de huisarts over de aangeboden gezondheidsproblemen.
5. Sterke punten en beperkingen: In dit landelijke onderzoek werd gebruik gemaakt van betrouwbare gezondheidsgegevens, van een grote steekproef en van een lange onderzoeksperiode. Naast deze sterke punten zijn er ook enkele belangrijke beperkingen. Met name de geringe statistische kracht omdat maar een klein percentage van de bevolking in de directe omgeving (<500m) van windturbines woont. Er kon ook maar beperkt gecorrigeerd worden voor verstorende factoren. Toekomstig onderzoek dient deze beperkingen zoveel mogelijk aan te pakken (gebruik maken van volledige postcode, preciezere blootstellingsdata, inclusief het meenemen van laagfrequent geluid, meer gegevens over de kenmerken van de turbines en de datum van oprichting en meer controle over verstorende invloeden zoals overige bronnen van geluid in de omgeving).
1. Geen invloed van nabijheid windturbines op aan huisarts gepresenteerde gezondheidsproblemen: Er zijn geen consistente significante associaties gevonden tussen wonen in de buurt van windturbines en bijbehorende geluidniveaus en door huisarts gediagnostiseerde gezondheidsproblemen. Problemen die in de literatuur worden genoemd op basis van zelfrapportage van omwonenden (bijv. slaapverstoring) vinden we niet terug.
2. Een beperkt aantal symptomen en sociale problemen: Symptomen als spanningshoofdpijn en depressieve gevoelens worden in de latere jaren van de studie wat vaker gezien bij mensen dichter bij windturbines, ten opzichte van mensen die verderop wonen. Het gaat om kleine aantallen en om niet statistisch significante verschillen. Het omgekeerde, minder symptomen dichter bij windturbines, komt soms ook voor.
3. Nauwelijks meer problemen bij hogere geluidniveaus: Hogere geluidniveaus (gemiddeld boven 42 decibel) worden in de latere jaren van deze studie geassocieerd met een hoger risico op door de huisarts voorgeschreven pijnstillers. Dit wordt echter in eerdere jaren niet gevonden, ook niet nabij een windturbine.
4. Dat de resultaten voorzichtig geïnterpreteerd moeten worden: Dit onderzoek kan geen causale verbanden vaststellen. Het is een verkennende studie met als doel om mogelijke risico's voor de gezondheid te monitoren gebruik makend van het oordeel van de huisarts over de aangeboden gezondheidsproblemen.
5. Sterke punten en beperkingen: In dit landelijke onderzoek werd gebruik gemaakt van betrouwbare gezondheidsgegevens, van een grote steekproef en van een lange onderzoeksperiode. Naast deze sterke punten zijn er ook enkele belangrijke beperkingen. Met name de geringe statistische kracht omdat maar een klein percentage van de bevolking in de directe omgeving (<500m) van windturbines woont. Er kon ook maar beperkt gecorrigeerd worden voor verstorende factoren. Toekomstig onderzoek dient deze beperkingen zoveel mogelijk aan te pakken (gebruik maken van volledige postcode, preciezere blootstellingsdata, inclusief het meenemen van laagfrequent geluid, meer gegevens over de kenmerken van de turbines en de datum van oprichting en meer controle over verstorende invloeden zoals overige bronnen van geluid in de omgeving).
Gegevensverzameling
