Bespreek medicijngebruik tijdens consult

De belangrijkste redenen voor huisartsen om het in de spreekkamer wel of niet over medicijngebruik te hebben, zijn tijdsdruk en of de huisarts een patiënt goed kent of niet. Dit schrijven onderzoekers van het NIVEL in het International Journal of Person Centered Medicine.Als patiënten hun pillen niet innemen, heeft het weinig zin ze voor te schrijven. Wereldwijd is therapieontrouw een groot probleem. In de Westerse wereld neemt ongeveer een kwart tot de helft van de patiënten met een chronische aandoening zijn medicijnen niet trouw in. Toch bespreken huisartsen – die 80% van geneesmiddelen voorschrijven – het medicijngebruik zelden tijdens een consult. Het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) deed onderzoek naar de beweegredenen van de huisartsen. Waarom bespreken ze de therapietrouw en goed medicijngebruik zo weinig? Dit blijkt vooral met tijdsdruk te maken te hebben en met de mate waarin ze een patiënt kennen. Verder speelt de samenwerking met de apotheker en praktijkondersteuner een rol – ze verwachten dat de ander het bespreekt – de ongerustheid van de patiënt en het type geneesmiddel.

Hulpvraag
Door tijdsdruk vinden huisartsen dat ze keuzes moeten maken. Ze vinden het bijvoorbeeld belangrijker in de korte tijd van het consult de hulpvraag goed boven tafel te krijgen. En als er een patiënt voor ze zit van wie ze (denken te) weten dat die heel precies is in het innemen van medicijnen, zullen ze geen tijd besteden aan het bespreken van de therapietrouw. Vaak is dit toch een persoonlijke invulling van de huisarts. NIVEL-programmaleider Sandra van Dulmen: “Huisartsen zitten er met deze ‘gut feelings’ vaker naast dan zij denken, gezien het aantal mensen dat niet trouw zijn medicijnen inneemt. Huisartsen zouden zich van hun aannames bewust moeten worden en deze bij een patiënt moeten checken. Daarnaast zouden ze alerter mogen zijn op (non-)verbale signalen van een patiënt die op therapieontrouw kunnen wijzen, zoals bij een patiënt die aangeeft ‘eigenlijk helemaal niet van pillen te houden’. Door in te gaan op dergelijke uitingen en misvattingen of onterechte zorgen weg te nemen, zal de therapietrouw van patiënten wellicht verbeteren.”

Video’s van consulten
Voor het onderzoek zijn van 20 huisartsen 20 willekeurige consulten op video opgenomen. Aan de hand van een selectie van consulten waarin een medicijn was voorgeschreven, hebben de onderzoekers met de huisartsen doorgesproken waarom ze in bepaalde, cruciale fragmenten goed medicijngebruik of therapietrouw wel of niet met de patiënt bespraken.

Subsidiënt
- Platform PI