Europese studie: MRSA is vooral een ziekenhuisbacterie

In huisartsenpraktijken van negen Europese landen komt MRSA maar weinig voor. In Europa is meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) dus vooral een ziekenhuisbacterie, zo blijkt uit een publicatie van onderzoekers van de Universiteiten van Maastricht, Nottingham en Antwerpen, en het NIVEL in The Lancet Infectious Diseases.

 
De bacterie Staphylococcus aureus zit bij ongeveer een kwart van de mensen op de huid of in de neus zonder dat ze er ziek van worden. Maar bij ernstig verzwakte patiënten in ziekenhuizen kan een variant die resistent is tegen antibiotica ernstige complicaties of zelfs overlijden veroorzaken. Daarom nemen ziekenhuizen in Nederland en Scandinavië strenge maatregelen bij een uitbraak van meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA), patiënten en soms hele afdelingen gaan dan in quarantaine.
 
Huisartsenpraktijken
De vrees dat MRSA zich ook buiten het ziekenhuis verspreidt, lijkt ongegrond. In huisartsenpraktijken worden resistente stafylokokkenstammen nauwelijks aangetroffen zo blijkt uit onderzoek in Oostenrijk, België, Kroatië, Frankrijk, Hongarije, Spanje, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. In huisartsenpraktijken in deze negen landen werd bij in totaal 32206 gezonde mensen met een wattenstaafje een monster van het neusslijmvlies genomen. Het aantal positieve monsters voor Staphylococcus aureus varieerde van 12 tot bijna 30%. In totaal werden gemiddeld in slechts 1,3% van de monsters (91 monsters) meticilline-resistente stafylokokken gevonden.
 
Resistent subtype
Ook in landen zoals Spanje waar relatief veel antibiotica worden voorgeschreven, blijken resistente stafylokokken in de huisartsenpraktijken slechts sporadisch voor te komen. Opmerkelijk is dat de zeldzame gevallen van meticilline-resistente stafylokokken die wél zijn gevonden, tot verschillende subtypen behoren. Er blijkt in de huisartsenpraktijken dus niet één dominant subtype meticilline-resistente Staphylococcus aureus te zijn. De resistente bacteriën in de 91 positieve monsters waren van 53 verschillende subtypen.
 
Terughoudend voorschrijven
NIVEL-onderzoeker prof. François Schellevis: “Dit resultaat stelt gerust. In de huisartspraktijk zijn door Staphylococcus aureus veroorzaakte infectieziekten effectief te behandelen met antibiotica en hoeven we nog geen rekening te houden met MRSA. Maar het blijft belangrijk om terughoudend te zijn met antibiotica. Dat is de beste garantie tegen het ontwikkelen van resistentie.”

Voor meer informatie 
Drs. C.D.J. (Casper) den Heijer, Universiteit Maastricht, tel. 043-3876647, e-mail casper.den.heijer@mumc.nl

Samenwerkingspartners
Universiteit Maastricht
Universiteit Antwerpen
Universiteit van Nottingham
APRES