Nivel: Gezellige, sociale omgeving met extra daglicht goed voor mensen met dementie
Nieuws
21-01-2020

Gezellige, sociale omgeving met extra daglicht goed voor mensen met dementie

Als verpleeghuisbewoners met dementie regelmatig samen een bezoek brengen aan een gezellige, sociale omgeving met extra daglicht, dan slapen zij beter en hebben zij minder depressieklachten. Dit blijkt uit een onderzoek van het Nivel en het VUmc, dat onlangs verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift OBM Geriatrics.

Gedurende drie maanden bezochten 49 bewoners met dementie drie keer per week een half uur lang ofwel het ‘Grand Café’ ofwel de ‘strandkamer’. In het Grand Café stonden ronde tafels en oude meubels en er werden non-alcoholische drankjes geschonken. In de strandkamer, een ruimte met afbeeldingen van de zee en het strand als achtergrond en met zeegeluiden en een heus briesje, was extra daglicht aanwezig. Bezoekers droegen een zonnebril om het strandgevoel te vergroten. Om beide ruimtes goed met elkaar te kunnen vergelijken werd in het Grand Café ook extra daglicht aangeboden. Het gedrag van de bewoners werd geobserveerd en hun slaap-waakritme werd bijgehouden met een actigraaf, een polshorloge.

Beter slapen en minder depressieklachten
Bij bewoners die regelmatig het Grand Café bezochten nam de slaapefficiëntie, het percentage slaap van de tijd die iemand in bed ligt, gemiddeld toe met 10%. Het aantal depressieklachten nam af. Bij bewoners die regelmatig de strandkamer bezochten waren zulke veranderingen niet te zien.

Daglicht mogelijk van positieve invloed op slaap-waakritme
Waarom bezoek aan het Grand Café wel tot slaapverbetering en minder depressieklachten leidde en bezoek aan de strandkamer niet, weten we niet precies. Een mogelijke verklaring is dat de bewoners in het Grand Café meer daglicht opvingen door de aanwezige speciale daglichtlamp en/of door de aanwezige ramen. In de strandkamer was weliswaar ook een daglichtlamp aanwezig, maar droegen bewoners een zonnebril; deze zal waarschijnlijk een deel van het licht hebben tegengehouden. Bovendien had de strandkamer geen ramen.

Meer activiteit verbetert mogelijk slaap en stemming
Een andere verklaring voor de positieve effecten is dat de bezoekers van het Grand Café actiever waren dan die van de strandkamer. Waarschijnlijk zette een bezoek aan het Grand Café aan tot meer activiteit. Van zowel blootstelling aan  daglicht als actief bezig zijn is bekend dat ze een positieve invloed hebben op slaap en stemming.

Het onderzoek
Het pilotonderzoek was opgezet als een gerandomiseerde gecontroleerde studie, met herhaalde metingen en twee condities: een experimentele conditie (de strandkamer) en een controle-conditie (het Grand Café). Van verpleeghuis Vreugdehof in Amsterdam bezochten 49 bewoners met dementie drie keer per week ofwel de strandkamer ofwel het Grand Café. Er werden metingen verricht naar depressie, naar agitatie en apathie, naar slaap-waakritme, naar activiteit en naar stemming. De verwachting was dat bezoek aan de strandkamer meer positieve effecten zou hebben dan aan het Grand Café, doordat in de strandkamer verschillende zintuigen (horen, zien, voelen) rondom een positief thema (strand) gelijktijdig en actief gestimuleerd werden. Deze verwachting kwam niet uit.

Het onderzoek werd gesubsidieerd door Stichting RCOAK (Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor), een Amsterdams charitatief vermogensfonds dat initiatieven en projecten ondersteunt die de kwaliteit van leven van ouderen en kwetsbare groepen bevorderen.

Altijd op de hoogte blijven van Nivel-nieuws? Abonneer u op onze attendering!

U kunt zich op elk moment afmelden, via de link onder in de e-mails die u ontvangt. Meer weten? Bekijk het  Privacybeleid van het Nivel en de legal policies die het mailingsplatform Mailchimp hanteert, die u erkent door uw deelname aan onze nieuwsattendering via dit platform.
Ook interessant: bekijk de mogelijkheden om onderzoek te doen met (gegevens van) het Nivel.