Hoe blijft werken in de zorg aantrekkelijk?

Verpleegkundigen, verzorgenden, begeleiders en praktijkondersteuners huisartsenzorg zijn er trots op om in de zorg te werken. Zij gaan met plezier naar hun werk en vinden het werk inhoudelijk leuk. Toch staat de aantrekkelijkheid van het werken in de zorg onder druk. Om het vak aanlokkelijk te houden zou er meer personeel moeten zijn en meer gelijkwaardigheid en waardering. Ook minder werkdruk en minder administratieve taken en regels maken het werken in de zorg aantrekkelijker. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel onder deelnemers aan het Panel Verpleging & Verzorging.

Negen op de tien zorgverleners vindt het werk inhoudelijk leuk en bijna een even grote groep gaat over het algemeen met plezier naar het werk. Ruim vier op de vijf zorgverleners is trots op het werk dat zij doen. Zorgverleners waarderen hun baan dan ook met gemiddeld met een 7,5: een ruime voldoende. Deze algehele tevredenheid is sinds 2011 stabiel. Het meest tevreden zijn zorgverleners over de contacten met patiënten en collega’s.

Werkplezier onder druk
Desondanks laat het onderzoek zien dat de aantrekkelijkheid van het werk onder druk staat. Het percentage zorgverleners dat verwacht het huidige werk niet tot hun pensioen te kunnen volhouden, is gestegen van 40 procent in 2013 tot 52 procent in 2017. Nivel-onderzoeker Anke de Veer: ‘De toename heeft waarschijnlijk te maken met het ophogen van de pensioengerechtigde leeftijd. Daarnaast zien we dat zorgverleners de laatste jaren steeds meer werkdruk ervaren. Om in de toekomst voldoende personeel te hebben moeten werkdrukmaatregelen topprioriteit krijgen.’

Minder werkdruk, administratie en regels
Driekwart van de zorgverleners geeft aan dat een verlaging van de werkdruk het werk aantrekkelijker maakt. Daarnaast willen zorgverleners dat de administratieve taken en de regels in de zorg verminderen. Ten opzichte van 2013 nam de behoefte aan maatregelen hiertoe duidelijk toe. Steeds meer zorgverleners vinden dat er te weinig werkdrukmaatregelen zijn genomen: in 2017 vond ruim de helft van de ondervraagden dat er de afgelopen vijf jaar te weinig werkdrukmaatregelen waren genomen.

Meer personeel, gelijkwaardigheid en waardering
Een grote groep zorgverleners wil meer personeel in de directe zorgverlening. Daarnaast is er een breed gevoelde wens voor meer gelijkwaardigheid tussen de top en de uitvoerenden en voor meer waardering binnen de organisatie. Veelal krijgen zorgverleners voldoende waardering van patiënten en van hun direct-leidinggevenden, maar minder vanuit hun directie.

Monitoronderzoek
Het Nivel rapporteert elke twee jaar over de aantrekkelijkheid van het werken in de zorg op basis van monitoronderzoek onder verpleegkundigen, verzorgenden, begeleiders en praktijkondersteuners huisartsenzorg. Zij zijn deelnemer van het Nivel Panel Verpleging & Verzorging. De zorgverleners werken in ziekenhuizen, de GGZ, de gehandicaptenzorg, de thuiszorg, de intramurale ouderenzorg en huisartsenpraktijken. Thema’s die aan bod komen zijn groei- en ontplooiingsmogelijkheden, werkdruk, informatievoorziening, betrokkenheid, waardering, autonomie, leiderschap en werktevredenheid. Het rapport beschrijft de ontwikkelingen sinds 2011 en kwam tot stand met subsidie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Subsidiënt
Ministerie van VWS.