Gebruik e-healthtoepassingen in verstandelijk gehandicaptenzorg neemt toe

Computers, internet en toezichthoudende technieken worden vaak gebruikt door begeleiders in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Ook het gebruik van medicijndispensers neemt toe. Nictiz en het Nivel onderzochten het gebruik van e-health in de verstandelijke gehandicaptenzorg (VGZ) in het kader van de eHealth-monitor 2017. Om beter zicht te krijgen op de bijdrage van e-health in deze sector is meer informatie nodig over de wijze waarop cliënten en begeleiders meerwaarde en gebruik ervaren.

Het gebruik van e-health neemt toe: in de zorg in het algemeen, en specifiek in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Zo gebruikt een meerderheid van de begeleiders vaak een computer of een tablet om informatie op te halen uit het cliëntendossier of om zorggerelateerde informatie op te zoeken op internet. Ook het gebruik van toepassingen voor zorg op afstand en medicatieveiligheid nemen toe.

Toename gebruik toepassingen voor zorg op afstand
Bijna driekwart van de begeleiders in de VGZ geeft aan dat zijzelf of collega’s toezichthoudende technieken gebruiken, zoals personenalarmering of videobewaking. Vergeleken met 2015 steeg het aantal begeleiders dat gebruik maakt van beeldbellen. Beeldbeltoepassingen zorgen voor extra contactmomenten. Technieken zoals videobewaking dragen bij aan toezicht in de nacht.

Medicijndispenser ter verbetering medicatieveiligheid
Begeleiders maken, in vergelijking met 2015, vaker gebruik van medicijndispensers. Met dit apparaat krijgt een cliënt een signaal wanneer de medicijnen ingenomen moeten worden. De medicatie rolt automatisch op het juiste tijdstip in een zakje uit het apparaat. Dit verkleint de kans op fouten of het vergeten van de medicatie.

Nader onderzoek naar meerwaarde e-health in de VGZ gewenst
Om meer zicht te krijgen op de mate waarin verschillende e-healthtoepassingen bijdragen aan de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking, is nader onderzoek nodig. Wat nog ontbreekt, is informatie over hoe cliënten en begeleiders het gebruik van verschillende e-healthtoepassingen ervaren en de mate waarin zij in staat zijn hiermee te werken. Zo gebruikt ongeveer de helft van de begeleiders een smartphone, tablet of computer om de cliënt informatie te laten zien. Om wat voor informatie en welke websites zij gebruiken en wat dit voor de cliënten oplevert, is nog niet bekend.

Daarnaast is het zinvol om na te gaan wat de ervaringen zijn in het gebruik van toezichthoudende technieken. Zeker gezien recente discussies over de veiligheid van deze technieken en de verhouding tussen inperking en verruiming van de vrijheid van mensen met een verstandelijke beperking.

Achtergrondinformatie eHealth-monitor
Het onderzoek naar gebruik van e-health door verpleegkundigen en verzorgenden in de ouderenzorg is uitgevoerd binnen het Nivel Panel Verpleging & Verzorging en maakt deel uit van de jaarlijkse eHealth-monitor van Nictiz en het Nivel. De resultaten in deze factsheet zijn gebaseerd op vragenlijsten die door 197 (in 2015) en 125 (in 2017) begeleiders werkzaam in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking zijn ingevuld. Zij werken in allerlei instellingen verspreid over Nederland.

De factsheet ‘Het gebruik van e-health in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking’ kunt u downloaden op www.nictiz.nlof www.nivel.nl. Voor de resultaten van 2016 kijk op eHealth-monitor.nl. Daar treft u ook alle resultaten van de editie 2017 aan.