Gezondheidsvaardigheden belangrijk voor succesvol zelfmanagement

Vaardigheden om gezondheidsinformatie te krijgen, begrijpen en toe te passen zijn belangrijk voor succesvol zelfmanagement van mensen met een chronische ziekte, zo blijkt uit een publicatie van onderzoekers van het NIVEL in het wetenschappelijke tijdschrift Patient Education and Counseling.

Naarmate mensen over meer zogenoemde ‘gezondheidsvaardigheden’ beschikken, slagen ze er in het dagelijks leven ook beter in met hun ziekte en behandeling om te gaan. Hoewel het niveau van deze vaardigheden onder chronisch zieken in Nederland redelijk hoog is, heeft een aanzienlijk deel van hen er toch moeite mee. Met name ouderen, mensen met een lagere opleiding en chronisch zieken met meerdere ziekten of lichamelijke beperkingen, hebben meer moeite met het lezen van bijsluiters en folders, en met het vinden en beoordelen van gezondheidsinformatie, bijvoorbeeld op internet.
 
Moeilijke woorden
Het onderzoek is uitgevoerd onder 1341 leden van het Nationaal Panel Chronisch Zieken en Gehandicapten (NPCG) van het NIVEL. Een kwart van de chronisch zieken geeft aan dat letters vaak te klein zijn om te lezen, ook al dragen ze een bril, of dat woorden te moeilijk zijn. Ook geeft een kwart aan moeite te hebben om precies die informatie te vinden die hij zoekt, en geeft de helft aan moeite te hebben om te beoordelen of gevonden informatie wel juist en betrouwbaar is. Daardoor voelen mensen zich vaak onzeker bij het omgaan met hun chronische ziekte.
 
Langer consult
NIVEL-onderzoeker Monique Heijmans: “Het is belangrijk dat zorgprofessionals deze problemen bij chronisch zieken in de praktijk herkennen en hier adequaat op inspelen. Bijvoorbeeld door te toetsen of patiënten de informatie begrijpen, op een eenvoudigere manier te communiceren of door een langere consulttijd. Want zo blijkt uit ons onderzoek: een goed begrip van gezondheidsinformatie is een belangrijke voorwaarde om in het dagelijks leven met je chronische ziekte te kunnen omgaan.”
 
NPCG
Het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten (NPCG) bestaat uit circa 3.500 zelfstandig wonende mensen van 15 jaar en ouder met (medisch vastgestelde) chronische ziekten en/of matige tot ernstige lichamelijke beperkingen. De panelleden doen tenminste twee keer per jaar mee aan een enquête. Het NPCG wordt gesubsidieerd door het ministerie van VWS en het ministerie van SZW.