Omvang zorgvraag huisartsenpost weinig veranderd, urgentie neemt wel toe

In de periode 2013-2015 is de gemiddelde omvang van de zorgvraag op de huisartsenpost nauwelijks veranderd. Het aantal contacten met een hogere urgentie steeg wel.  Omdat ouderen steeds langer thuis blijven wonen en mensen met GGZ-problemen vaker door de huisarts worden behandeld, verwachtten verschillende partijen een toename van de zorgvraag op de huisartsenpost. We zien verschillen tussen de huisartsenposten: bij een aantal huisartsenposten is de zorgvraag wel gestegen.

Zorg blijft gelijk, maar urgentie neemt toe

In de periode 2013-2015 bleef het aantal bezoeken aan de huisartsenpost vrijwel gelijk: rond de 245 contacten per 1000 inwoners. Wat wel veranderde was het aantal contacten met een hoge urgentie-inschatting. De verandering in de inschatting van de urgentie vond plaats voor alle typen gezondheidsproblemen en voor alle leeftijdsgroepen. Een toename van hoog-urgente contacten betekent dat huisartsen sneller zorg moeten leveren dan voor laag-urgente zorgvragen. Ook al neemt het gebruik van zorg op de huisartsenpost gemiddeld niet toe, de toename van de zorgvraag met een hoge urgentie kan wel de werkdruk verhogen.

Grote regionale verschillen

Het gebruik van huisartsenzorg buiten kantooruren verschilt regionaal sterk. In dit onderzoek zagen wij verschillen in de toename van het aantal contacten en in de toename van de urgentie van de contacten. Sommige huisartsenposten worden daardoor waarschijnlijk geconfronteerd met een sterkere toename van de werkdruk dan andere huisartsenposten.

Achtergrond: hervormingen zorgstelsel

Er is veel media-aandacht voor de spoedzorg en er zijn signalen dat de acute zorgketen overbelast dreigt te raken. Met de invoering van de basis-GGZ in 2014 en de hervormingen die sinds 2015 in het zorgstelsel zijn ingevoerd, werd door veel partijen een toename verwacht van de zorgvraag op de huisartsenpost. De hervorming van de langdurige zorg en de vergrijzing van de bevolking zouden leiden tot een grotere zorgvraag van ouderen. Ook zouden er naar verwachting meer psychosociale zorgvragen op de huisartsenpost terechtkomen. Ons onderzoek laat enerzijds zien dat voor de periode 2013-2015 dit geen algemene tendens is, maar wel dat er grote verschillen zijn tussen huisartsenposten. De toename van het aantal hoog-urgente contacten kan bijvoorbeeld te maken hebben met veranderingen in de zorgvraag of een veranderde wijze van urgentie-inschatting. Op dit moment zijn de cijfers voor 2016 nog niet beschikbaar, zodra deze beschikbaar komen zullen wij hierover publiceren.

Onderzoek op basis van routinezorggegevens van NIVEL Zorgregistraties eerste lijn

Het NIVEL heeft dit onderzoek uitgevoerd in opdracht van InEen, de koepelorganisatie voor organisaties van huisartsenposten. Hiervoor zijn gegevens gebruikt die routinematig worden geregistreerd op de huisartsenpost. Wij hebben de gegevens van 19 huisartsendienstenstructuren (organisaties van huisartsenposten) gebruikt, waarvan wij voor alle jaren over complete gegevens beschikten. Voor ieder jaar bestonden deze gegevens uit circa 1,5 miljoen contacten en circa 1 miljoen patiënten. De gezamenlijke verzorgingsgebieden beslaan zo’n 6,3 miljoen inwoners, met een bevolkingssamenstelling die wat leeftijd en geslacht betreft representatief is voor de Nederlandse bevolking.  

Subsidiënt

InEen