Publicatie

Publicatie datum

Fatigue in primary care: course, prognosis and diagnoses.

Nijrolder, I. Fatigue in primary care: course, prognosis and diagnoses. Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam, 2009. 140 p. Proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam.
Moeheid blijft bij veel mensen langdurig aanwezig: 26% van de patiënten hield in het onderzoek van Iris Nijrolder het hele jaar flinke moeheidklachten, slechts 17% herstelde snel. Mensen die langdurig moe blijven rapporteren ook meer beperkingen in dagelijkse activiteiten, meer psychische klachten en meer slaapproblemen. Nijrolder beschrijft de resultaten van een onderzoek bij mensen die vanwege moeheidklachten de huisarts bezoeken. Aan het onderzoek werkten 642 patiënten mee uit 147 huisartspraktijken. Van 571 patiënten konden uit de dossiers van de huisartsen gegevens worden verzameld over de diagnosen gesteld in het jaar na het eerste consult voor moeheid. De helft van deze patiënten kreeg een diagnose die de moeheid zou kunnen verklaren en daarbij ging het om een grote variatie van klachten of ziekten; van darmklachten tot klachten aan spieren of gewrichten, van schildklieraandoeningen tot luchtwegproblemen. Zestien procent van de patiënten kreeg een psychische diagnose en bij slechts 8% werd een chronische of ernstige lichamelijke ziekte vastgesteld. Bij tenminste de helft van de patiënten werd geen diagnose gesteld die de moeheid zou kunnen verklaren. Nijrolder volgde alle deelnemers een jaar met behulp van vragenlijsten. De resultaten laten zien dat de moeheid bij veel mensen langdurig aanwezig blijft: 26% van de patiënten hield gedurende het hele jaar flinke moeheidklachten, slechts 17% herstelde snel. Mensen die langdurig moe blijven melden ook meer beperkingen in dagelijkse activiteiten, meer psychische klachten en meer slaapproblemen. Een aantal factoren bleek een ongunstig beloop van moeheid te voorspellen: wanneer de moeheid bij het eerste bezoek aan de huisarts als ernstig werd ervaren duurde het langer voordat de klachten over waren. Daarnaast was het hebben van negatieve verwachtingen over het beloop van moeheid, bijkomende pijnklachten, langdurige moeilijkheden en minder sociale steun gerelateerd aan een ongunstig beloop. De combinatie van voorspellers laat duidelijk zien dat moeheid zowel fysieke als psychische en sociale dimensies kent, waarmee een huisarts in zijn/haar beleid rekening kan houden.