Publicatie

Publicatie datum

"Gevlucht - gezond?": een onderzoek naar de gezondheid van, en het zorggebruik door asielzoekers en vluchtelingen in Nederland.

Gerritsen, A.A.M., Ploeg, H.M. van der, Devillé, W., Lamkaddem, M. "Gevlucht - gezond?": een onderzoek naar de gezondheid van, en het zorggebruik door asielzoekers en vluchtelingen in Nederland. Utrecht: NIVEL, 2005. 71 p.
Download de PDF
Een gemiddelde asielzoeker in Nederland voelt zich ongezonder en heeft meer contacten met de eerste lijnsgezondheidszorg dan een gemiddelde vluchteling in Nederland. Ze hebben vooral meer psychische klachten. Zowel asielzoekers als vluchtelingen voelen zich vaker ongezond ongezonder dan allochtone of autochtone Nederlanders. Dit blijkt uit onderzoek van het onderzoeksinstituut NIVEL (Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg) en het VU medisch centrum gesubsidieerd door ZonMw naar de gezondheid van en het zorggebruik door asielzoekers en vluchtelingen in Nederland. Toch hebben asielzoekers gemiddeld maar driemaal per jaar contact met de huisarts, vluchtelingen en Nederlanders gemiddeld zesmaal per jaar. Dat komt doordat het grootste deel van de contacten die asielzoekers met de eerstelijnsgezondheidszorg hebben, wordt opgevangen door een speciaal opgeleide verpleegkundige. Asielzoekers zien deze verpleegkundige zo'n 8 keer per jaar. Een derde van deze verpleegkundige consulten lijdt tot een doorverwijzing naar de huisarts.
Of de overige consulten terecht door de verpleegkundige zelf worden afgehandeld of doorverwezen naar andere zorgverleners, is niet onderzocht. Het is daarom niet duidelijk of dit systeem leidt tot een efficiënter gebruik van de huisartsenzorg of juist tot een extra drempel en dus ondergebruik van de huisartsenzorg. Uit het onderzoek blijkt ook dat asielzoekers en vluchtelingen even vaak chronische aandoeningen hadden. De meest genoemde chronische aandoeningen waren: ernstige nek- en schouderproblemen, ernstige en chronische rugklachten, migraine en hevige hoofdpijn. Asielzoekers rapporteerden wel meer symptomen van posttraumatische stress (PTSS), depressie en angst dan vluchtelingen. Vluchtelingen rapporteerden minder traumatische ervaringen, minder postmigratie-stress en meer sociale steun dan asielzoekers. Ook waren er verschillen in gezondheidsklachten tussen de verschillende onderzochte etnische groepen (Somaliërs, Afghanen en Iraniërs). Het onderzoek is verricht door middel van interviews in de eigen taal en onderzoek van medische dossiers bij 3 groepen asielzoekers en vluchtelingen (welke behoren tot de grootste groepen asielzoekers en vluchtelingen in Nederland): Iraniërs, Afghanen en Somaliërs. 232 asielzoekers en 178 vluchtelingen werden geïnterviewd. In totaal werden uiteindelijk 228 dossiers geanalyseerd.