Publicatie
Publicatie datum
Transmural clinics: a nursing innovation explored = Transmurale spreekuren: een verpleegkundige innovatie onderzocht.
Temmink, D. Transmural clinics: a nursing innovation explored = Transmurale spreekuren: een verpleegkundige innovatie onderzocht. Utrecht: NIVEL, 2000. 160 p. Proefschrift Universiteit Maastricht.
Download de PDF
Veel innovaties in de zorg beogen de traditionele scheiding tussen thuis- en ziekenhuiszorg op te heffen en substitutie van ziekenhuis- naar thuiszorgmedewerkers te bevorderen. Een voorbeeld hiervan zijn transmurale verpleegkundige spreekuren. Onlangs is onderzocht welke invloed het bezoeken van een transmuraal verpleegkundig spreekuur heeft op de kwaliteit en continuïteit van zorg, de informatiebehoefte, het gebruik van hulpmiddelen, het dagelijks functioneren van patiënten en hun gebruik van zorgvoorzieningen.
De meeste transmurale verpleegkundige spreekuren worden gehouden door gespecialiseerde verpleegkundigen, gewoonlijk in de polikliniek van een ziekenhuis. De belangrijkste taken zijn meestal informatie over ziekte en behandeling geven en ondersteuning bieden bij het omgaan met de ziekte. De transmurale spreekuren vallen onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid van het ziekenhuis en de thuiszorg.
Gekeken is naar transmurale verpleegkundige spreekuren voor kinderen met astma en voor reumapatiënten. Deze zijn vergeleken met extramurale verpleegkundige spreekuren, die enkel onder de verantwoordelijkheid van de thuiszorg vallen.
Verpleegkundige spreekuren dragen duidelijk bij aan de kwaliteit en continuïteit van zorg. Het oordeel van ouders van astmapatiëntjes en van reumapatiënten erover is zeer positief. Het maakt geen verschil of de spreekuren transmuraal of extramuraal zijn. Ook hulpverleners vinden verpleegkundige spreekuren een goede innovatie omdat de patiënten aanvullende informatie krijgen en zij door de lagere drempel eerder hun twijfel en vragen uitspreken. Deze hulpverleners vinden dat diverse nog bestaande belemmerende factoren moeten worden aangepakt. Zo'n factor is bijvoorbeeld dat specialisten en huisartsen niet structureel naar de verpleegkundige spreekuren verwijzen.
Eén van de voornaamste conclusies uit het onderzoek is dat transmurale verpleegkundige spreekuren uit oogpunt van de kwaliteit en continuïteit van zorg voor chronisch zieken grootschaliger geïmplementeerd zouden moeten worden. Aan een vermindering van het zorggebruik, verbetering van het dagelijks functioneren van de patiënt of verandering van gebruik van hulpmiddelen, leveren transmurale verpleegkundige spreekuren geen substantiële bijdrage. Overigens verdienen diverse aspecten van transmurale zorg nog specifiek onderzoek, zoals de effecten van substitutie van medische taken naar gespecialiseerde verpleegkundigen; het effect van transmurale spreekuren op andere groepen patiënten; het effect van transmurale spreekuren op andere factoren zoals het kennisniveau van patiënten, zelfzorg, therapietrouw en kosteneffectiviteit.
De meeste transmurale verpleegkundige spreekuren worden gehouden door gespecialiseerde verpleegkundigen, gewoonlijk in de polikliniek van een ziekenhuis. De belangrijkste taken zijn meestal informatie over ziekte en behandeling geven en ondersteuning bieden bij het omgaan met de ziekte. De transmurale spreekuren vallen onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid van het ziekenhuis en de thuiszorg.
Gekeken is naar transmurale verpleegkundige spreekuren voor kinderen met astma en voor reumapatiënten. Deze zijn vergeleken met extramurale verpleegkundige spreekuren, die enkel onder de verantwoordelijkheid van de thuiszorg vallen.
Verpleegkundige spreekuren dragen duidelijk bij aan de kwaliteit en continuïteit van zorg. Het oordeel van ouders van astmapatiëntjes en van reumapatiënten erover is zeer positief. Het maakt geen verschil of de spreekuren transmuraal of extramuraal zijn. Ook hulpverleners vinden verpleegkundige spreekuren een goede innovatie omdat de patiënten aanvullende informatie krijgen en zij door de lagere drempel eerder hun twijfel en vragen uitspreken. Deze hulpverleners vinden dat diverse nog bestaande belemmerende factoren moeten worden aangepakt. Zo'n factor is bijvoorbeeld dat specialisten en huisartsen niet structureel naar de verpleegkundige spreekuren verwijzen.
Eén van de voornaamste conclusies uit het onderzoek is dat transmurale verpleegkundige spreekuren uit oogpunt van de kwaliteit en continuïteit van zorg voor chronisch zieken grootschaliger geïmplementeerd zouden moeten worden. Aan een vermindering van het zorggebruik, verbetering van het dagelijks functioneren van de patiënt of verandering van gebruik van hulpmiddelen, leveren transmurale verpleegkundige spreekuren geen substantiële bijdrage. Overigens verdienen diverse aspecten van transmurale zorg nog specifiek onderzoek, zoals de effecten van substitutie van medische taken naar gespecialiseerde verpleegkundigen; het effect van transmurale spreekuren op andere groepen patiënten; het effect van transmurale spreekuren op andere factoren zoals het kennisniveau van patiënten, zelfzorg, therapietrouw en kosteneffectiviteit.