Internationale vergelijking: Nederlandse huisarts harde en tevreden werker

Nederlandse huisartsen hebben (anno 2012) een tamelijk hoge werkbelasting vergeleken met huisartsen in andere landen en zijn relatief tevreden. Dit blijkt uit ons onderzoek ‘De werkbelasting van huisartsen, Nederland in internationaal perspectief ’ naar de werkbelasting van huisartsen in Nederland vergeleken met de werkbelasting van huisartsen in 33, voornamelijk Europese, andere landen. 

De omvang van de patiëntenpopulatie waarvoor Nederlandse huisartsen verantwoordelijk zijn is met gemiddeld 2350 patiënten groter dan die van hun collega’s in de meeste andere landen. Inclusief avond-, nacht-, en weekenddiensten, werken zij gemiddeld 48 uur per week. Slechts in enkele landen werken huisartsen meer uren per week. Verhoudingsgewijs besteden Nederlandse huisartsen meer tijd aan niet-patiënt-gebonden activiteiten dan veel van hun collega’s in andere landen. Die niet-patiënt-gebonden activiteiten omvatten administratieve taken, management en bijscholing.

Organisatorische veranderingen
Nederlandse huisartsen hebben een breed takenpakket dat in de loop van de tijd bovendien meer verbreed is dan in de meeste andere landen. Dankzij belangrijke organisatorische veranderingen in huisartsenpraktijken in de afgelopen 20 jaar kon een toename in de werkbelasting echter beperkt blijven. Huisartsen hebben bijvoorbeeld taken overgedragen aan praktijkassistenten en praktijkondersteuners en hun diensten georganiseerd in huisartsenposten.

Tevreden huisartsen hebben tevreden patiënten
De tevredenheid van Nederlandse huisartsen over hun werk is bovengemiddeld vergeleken met huisartsen in andere landen, maar over de administratieve taken zijn zij minder tevreden. Huisartsen die tevreden zijn over hun werk hebben ook meer tevreden patiënten. De hoogte van de werkbelasting van huisartsen, gemeten als bijvoorbeeld het aantal werkuren, hangt slechts in beperkte mate samen met de kwaliteit die patiënten ervaren. 

Het onderzoek
Verschuivingen van zorg naar de eerste lijn in de afgelopen jaren, zijn mogelijk van invloed geweest op de werkbelasting van huisartsen. Daarom onderzochten wij hoe het gesteld is met de werkbelasting van huisartsen in Nederland vergeleken met hun collega’s in andere landen en wat de gevolgen zijn van een hogere werkbelasting voor patiënten.  Het onderzoek is gebaseerd op analyses van de gegevens over werkbelasting en taakprofielen van huisartsen uit het QUALICOPC-onderzoek, een internationaal onderzoek onder ongeveer 7.000 huisartsen en 70.000 patiënten in 34 landen. Het onderzoek naar werkbelasting is een voorbeeld van hoe internationaal onderzoek  toegepast kan worden op nationaal niveau. 

Subsidiegevers
De QUALICOPC studie is mede gefinancierd door de Europese Commissie. De analyse van de data over werkbelasting is gefinancierd door de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV).