Polyfarmacie bij ouderen – een uitdaging voor de huisarts

Medicatiemanagement bij ouderen die veel geneesmiddelen gebruiken, polyfarmacie genoemd, is voor de huisarts niet eenvoudig en er is weinig bekend over de keuzes die hij maakt. In deze kwalitatieve studie wordt duidelijk dat huisartsen bij eenzelfde strategie toch een heel ander focus in het management hanteren. Ook blijkt er behoefte aan een gestructureerd (multidisciplinair) overleg tussen zorgprofessionals om daarmee mogelijk te komen tot een gezamenlijke visie voor deze groep patiënten.

Medicatiemanagement bij ouderen die veel geneesmiddelen gebruiken, ook wel polyfarmacie genoemd, is voor de huisarts niet eenvoudig. Weinig is bekend over de keuzes die huisartsen maken in dit proces, en de redenen voor de gemaakte keuzes.

Uit dit recent gepubliceerde onderzoek, uitgevoerd door IQ healthcare en het NIVEL (Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg), blijkt dat huisartsen verschillen in hun voorgestelde medicatieaanpassingen bij dezelfde ‘oudere patiënten met polyfarmacie’. In twee groepsdiscussies hebben 12 ervaren huisartsen (gemiddeld 25 jaar werkervaring) vier realistische casevignetten besproken van ouderen met polyfarmacie die hun huisarts bezochten vanwege enkele klachten. Bij elk van de casevignetten is gevraagd of zij iets wilden veranderen in de huidige medicatie en wat de reden hiervoor was.

Hoewel de huisartsen eenzelfde strategie beschreven, was er variatie in de uitvoering van de strategie. Zo focusten sommige huisartsen zich vooral op de klachten van de patiënt, terwijl anderen zich richtten op het behalen van optimale klinische streefwaarden. Ook hadden sommige huisartsen een meer afwachtende houding als het ging om aanpassingen in de medicatie, terwijl anderen meerdere primaire behandeldoelen hadden waarvoor veel directe aanpassingen nodig waren. Allen wilden rekening houden met wensen en bepaalde kenmerken van de patiënt.  

Er is ook gesproken over mogelijke behoeften aan ondersteuning op het gebied van medicatiemanagement. Voornamelijk structureel overleg tussen huisartsen, of zelfs multidisciplinair, waarin casuïstiek werd besproken van patiënten met een complex medicatiebeleid, leek leerzaam om kennis en ervaringen te delen en tot een gezamenlijke visie te komen over het beste medicatiebeleid bij deze patiënten.