Voor een schram of schimmel naar de huisarts

Tussen 2006 en 2009 nam de vraag naar huisartsenzorg toe met 17% en daarbij ook de vraag naar zorg vanwege ‘kleine kwalen’. Bijna de helft van de patiënten met een kleine kwaal verliet de praktijk zonder recept of verwijzing.

Voor kleine kwalen is vaak weinig of geen medische tussenkomst nodig. Kleine kwalen – zoals insectenbeten, schaafwonden en huidschimmels – kunnen meestal met een zelfzorgmiddel worden verholpen of verdwijnen vanzelf. Gaan er veel patiënten vanwege kleine kwalen naar de huisarts? Dat hangt sterk af van de definitie. Onderzoeken uit het buitenland tonen een gevarieerd beeld. Britse huisartsen suggereren dat 39% van hun tijd eraan opgaat. Ander Brits onderzoek wijst op 7% van de consulten. Noors onderzoek ziet 28% van de consulten vanwege kleine kwalen, die 18% van de tijd van huisartsen in beslag nemen. In Nederland is hierover nog weinig bekend. Het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) zocht het uit.

Even afwachten
Uit onderzoek binnen het Landelijk Informatienetwerk Huisartsenzorg (LINH) blijkt, dat in 2009 2751 per 10.000 patiënten naar de huisarts gingen vanwege een kleine kwaal, wat vergelijkbaar is met 2006. Beide jaren betrof dit zo’n 5,5% van de contacten. In 2009 kreeg 56% een geneesmiddelvoorschrift of verwijzing voor een kleine kwaal en in 2006 was dit 59%. De Nederlander lijkt dus zuiniger met huisartsbezoek vanwege een kleine kwaal dan de Brit en de Noor.

Herkennen
Gaan deze mensen onnodig naar de huisarts? NIVEL-programmaleider Joke Korevaar: “Het antwoord op die vraag lijkt eenvoudiger dan het is. Vaak weten we pas achteraf dat het een kleine kwaal was die vanzelf overging. Patiënten zouden wel beter voorgelicht kunnen worden om dit soort kwalen zelf te kunnen herkennen, maar dat mag niet ten koste gaan van de kwaliteit van zorg en de functie van de huisarts om gerust te stellen of advies te geven. De omvang van het aantal bezoeken aan de huisarts vanwege een kleine kwaal is beperkt, 5,5% van het totaal. Meer zelfzorg bij kleine kwalen kan dus hooguit een kleine bijdrage leveren om de belasting van de huisartsen terug te dringen.”

Subsidiënt
- Minsterie van VWS

Samenwerkingspartners
- LHV
- NHG
- IQ healthcare