Naastenspraak: middellangetermijngevolgen van de COVID-19-maatregelen voor naasten

Duur: jan - sept 2024

Achtergrond

Tijdens de coronapandemie onderzochten we vier keer hoe het ging met naasten van mensen met een verstandelijke beperking en vroegen we onder meer naar hun welzijn, dat van hun familielid, contacten, en zorgtaken. In dit aanvullend onderzoek vragen we dezelfde naasten om zoveel mogelijk in hun eigen woorden vragen te beantwoorden over vier onderwerpen. We zijn benieuwd of naasten en hun familieleden zich hebben hersteld en welke gevolgen zij ervaren van de coronamaatregelen. Daarnaast onderzoeken we of naasten toekomstige zorg regelen en of zij veranderingen ervaren in de informatievoorziening en inspraak bij zorgaanbieders na de pandemie.

Doel en onderzoeksvragen 

Het onderzoek heeft twee doelen:

1. Inzicht bieden in op het herstel van naasten en dat van hun familieleden van de situatie waarin zij verkeerden in de coronaperiode.
2. Bijdragen aan de vraagstukken waarvoor de gehandicaptenzorg zich in de nabije toekomst ziet gesteld en met name de inzet en samenwerking met naasten.

De onderzoeksvragen zijn:

• Hoe is het vier jaar na het begin van de coronacrisis - met de toen geldende coronamaatregelen - met het welzijn van naasten van mensen met een verstandelijke beperking? Is herstel zichtbaar op lichamelijk, mentaal en sociaal terrein?
• Zijn eventuele lichamelijke, mentale of sociale gevolgen van de coronamaatregelen bij familieleden nog voelbaar en zo ja, welke zijn dat? 
• Nemen naasten blijvende veranderingen waar in zorgtaken op het gebied van informatievoorziening, inspraak en samenwerking die zijn voortgekomen uit de coronaperiode en welke zijn dat?
• Zijn naasten zich als gevolg van de coronapandemie meer bewust van of actief bezig met het plannen van toekomstige zorg en zo ja, wat betekent dat voor hen en de relatie met hun familieleden en professionals?

Methode

We maken gebruik van de onderzoeksstructuur die is opgezet tijdens het eerdere ZonMw COVID-19-onderzoek. We schrijven de circa 400 online deelnemers aan die eerder participeerden in dit onderzoek. We ontwikkelen een korte vragenlijst over bovenstaande vier onderwerpen met enkele gesloten en vooral open vragen die naasten in hun eigen woorden kunnen beantwoorden. Indien nodig vragen we via beeldbellen nadere toelichting of uitleg. Naast beschrijvende statistiek analyseren we de gegevens kwalitatief.

Resultaat

We spreken verschillende doelgroepen aan – naasten, zorgaanbieders, beleidsmakers, professionals en onderzoekers – en doen dat met verschillende producten. We maken een infographic, schrijven een Nederlandstalig en internationaal artikel, geven input voor nieuwsbrieven en websites en organiseren een seminar. Voor tips en wensen van naasten maken we een pick-up point op de Nivel-website.