Programmaleider Organisatie en Kwaliteit van Zorg
Publicatie
Publicatie datum
E-healthmonitor 2022: in gesprek met zorgprofessionals en zorggebruikers over de rol van digitale middelen in het verbeteren van de zorg.
Deursen, L. van, Alblas, E., Aardoom, J.J., Suijkerbuijk, A.W.M., Wouters, M.J.M., Standaar, L., Tuyl, L.H.D. van, Versluis, A., Vaart, R. van der. E-healthmonitor 2022: in gesprek met zorgprofessionals en zorggebruikers over de rol van digitale middelen in het verbeteren van de zorg. Bilthoven: RIVM, 2022. 40 p.
Download de PDF
Publiekssamenvatting
E-healthmonitor 2022: in gesprek met zorgprofessionals en zorggebruikers over de rol van digitale middelen in het verbeteren van de zorg
Digitale middelen worden steeds meer toegepast in de zorg, maar zijn er vaak nog geen vast onderdeel van.
Een breed gestelde vraag is hoe digitale zorg kan helpen om processen in de zorg te verbeteren. De hoop is dat
de kwaliteit van de zorg daarmee kan worden verhoogd, en dat digitale zorg kan helpen om problemen als gevolg van vergrijzing en personeelstekorten op te lossen.
Onderzoekers zijn hierover in gesprek gegaan met verschillende betrokkenen binnen de zorg. Zij kunnen
aangeven waar mogelijkheden liggen om de zorg met digitale middelen te verbeteren. Zij weten immers hoe
het zorgproces eruit ziet, welke behoeftes er zijn en waar het knelt. Er is gesproken met zowel zorgverleners,
managers, en bestuurders van zorgorganisaties (zorgprofessionals), als met patiënten en mantelzorgers.
Deze verkenning is voor twee typen zorg (darmkanker en dementie) gedaan, en leverde een schat aan informatie op. Dit rapport is bedoeld om zorginstellingen handvatten te bieden hoe ze hun processen in kaart kunnen brengen. Ook kunnen zorginstellingen de handvatten in het rapport gebruiken om te inventariseren welke concrete kansen er zijn om digitale middelen structureel in te zetten.
De geïnterviewden zien bij beide typen zorg mogelijkheden om de zorg met digitale middelen patiëntgerichter,
efficiënter en flexibeler te maken. Een aandachtspunt daarbij is dat sommige groepen, zoals ouderen of
anderstaligen, digitale middelen minder makkelijk gebruiken.
Voor de darmkankerzorg liggen de mogelijkheden vooral in de ‘hybride zorg’, waarbij patiënten verschillende
zaken thuis kunnen doornemen, voorbereiden of meten. Zo zou het intakegesprek in het ziekenhuis als
voorbereiding op een kijkonderzoek kunnen worden vervangen door een digitale intake. Hierdoor kan de tijd
in het ziekenhuis efficiënter worden gebruikt en heeft de patiënt thuis alle benodigde informatie beschikbaar.
Dit bespaart de zorg tijd en geld. Ook zou de patiënt zich beter op het onderzoek kunnen voorbereiden.
Volgens de geïnterviewden zouden voorgestelde verbeteringen in de dementiezorg de veiligheid en het
welzijn van patiënten kunnen vergroten en besparen de verbeteringen daarnaast ook tijd. Zo kan een
trainings- en coaching-module in het patiëntportaal patiënten en mantelzorgers ondersteunen. Een andere
mogelijkheid is het verbeteren van de communicatie tussen zorgverleners en mantelzorgers via een online
communicatiemiddel, bijvoorbeeld een app.
E-healthmonitor 2022: in gesprek met zorgprofessionals en zorggebruikers over de rol van digitale middelen in het verbeteren van de zorg
Digitale middelen worden steeds meer toegepast in de zorg, maar zijn er vaak nog geen vast onderdeel van.
Een breed gestelde vraag is hoe digitale zorg kan helpen om processen in de zorg te verbeteren. De hoop is dat
de kwaliteit van de zorg daarmee kan worden verhoogd, en dat digitale zorg kan helpen om problemen als gevolg van vergrijzing en personeelstekorten op te lossen.
Onderzoekers zijn hierover in gesprek gegaan met verschillende betrokkenen binnen de zorg. Zij kunnen
aangeven waar mogelijkheden liggen om de zorg met digitale middelen te verbeteren. Zij weten immers hoe
het zorgproces eruit ziet, welke behoeftes er zijn en waar het knelt. Er is gesproken met zowel zorgverleners,
managers, en bestuurders van zorgorganisaties (zorgprofessionals), als met patiënten en mantelzorgers.
Deze verkenning is voor twee typen zorg (darmkanker en dementie) gedaan, en leverde een schat aan informatie op. Dit rapport is bedoeld om zorginstellingen handvatten te bieden hoe ze hun processen in kaart kunnen brengen. Ook kunnen zorginstellingen de handvatten in het rapport gebruiken om te inventariseren welke concrete kansen er zijn om digitale middelen structureel in te zetten.
De geïnterviewden zien bij beide typen zorg mogelijkheden om de zorg met digitale middelen patiëntgerichter,
efficiënter en flexibeler te maken. Een aandachtspunt daarbij is dat sommige groepen, zoals ouderen of
anderstaligen, digitale middelen minder makkelijk gebruiken.
Voor de darmkankerzorg liggen de mogelijkheden vooral in de ‘hybride zorg’, waarbij patiënten verschillende
zaken thuis kunnen doornemen, voorbereiden of meten. Zo zou het intakegesprek in het ziekenhuis als
voorbereiding op een kijkonderzoek kunnen worden vervangen door een digitale intake. Hierdoor kan de tijd
in het ziekenhuis efficiënter worden gebruikt en heeft de patiënt thuis alle benodigde informatie beschikbaar.
Dit bespaart de zorg tijd en geld. Ook zou de patiënt zich beter op het onderzoek kunnen voorbereiden.
Volgens de geïnterviewden zouden voorgestelde verbeteringen in de dementiezorg de veiligheid en het
welzijn van patiënten kunnen vergroten en besparen de verbeteringen daarnaast ook tijd. Zo kan een
trainings- en coaching-module in het patiëntportaal patiënten en mantelzorgers ondersteunen. Een andere
mogelijkheid is het verbeteren van de communicatie tussen zorgverleners en mantelzorgers via een online
communicatiemiddel, bijvoorbeeld een app.
