Groot deel mensen met chronische ziekte of lichamelijke beperking staat open voor milieuvriendelijkere zorg

Bijna 40% van de mensen met een chronische ziekte of lichamelijke beperking is bereid om zorg te ontvangen waarbij rekening wordt gehouden met het milieu, op voorwaarde dat deze behandeling behoorlijk effectief voor hen is. Ruim één op de vijf (22%) geeft zelfs de voorkeur aan medicatie die zeer milieuvriendelijk maar wel iets minder effectief is. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel onder leden van het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten. Het wisselen naar milieuvriendelijkere zorg door deze groep intensieve zorggebruikers zou grote impact kunnen hebben op de totale milieubelasting van de zorg.

De gezondheidszorg heeft als doel mensen met gezondheidsproblemen bij te staan, maar levert tegelijkertijd een bijdrage aan de uitstoot van broeikasgassen. Uit eerder Nivel-onderzoek (2022) bleek al dat een deel van de algemene bevolking bereid zou zijn om milieuvriendelijkere zorg te ontvangen die wellicht iets minder effectief is. We hebben vervolgens onderzocht of dit ook het geval is onder mensen die intensiever gebruikmaken van de zorg, namelijk mensen met een chronische ziekte of lichamelijke beperking.

Bijna de helft zou kiezen voor milieuvriendelijkere behandeling

Een grote groep mensen (38%) heeft een voorkeur voor een zorgbehandeling met minder impact op het milieu, onder voorwaarde dat deze behandeling behoorlijk effectief is. Een kleine groep (5%) geeft de voorkeur aan de meest milieuvriendelijke behandeling, zelfs als dit betekent dat ze niet de allerbeste zorg ontvangen. De meerderheid van de mensen met een chronische ziekte of beperking (57%) geeft de voorkeur aan zorg die het best aansluit bij wat zij nodig hebben. Ook al betekent dit dat er geen rekening wordt gehouden met het milieu.

Eén op de vijf zou een milieuvriendelijk medicijn willen ontvangen

Aan de panelleden werd ook de denkbeeldige situatie voorgelegd waarin zij konden kiezen tussen drie medicijnen: een heel effectief maar erg milieuonvriendelijk medicijn, een iets minder effectief maar wel milieuvriendelijker medicijn en een heel erg milieuvriendelijk maar wel het minst effectieve medicijn. Ruim één op de vijf (22%) van hen gaf de voorkeur aan het meest milieuvriendelijke maar minst effectieve medicijn. Mensen met een chronische ziekte of lichamelijke beperking lijken daarmee in hun medicijnkeuze de factor ‘milieu-impact' zwaarder te laten meewegen dan de algemene bevolking. Onder de algemene bevolking koos in 2022 namelijk maar één op de tien (11%) mensen voor het milieuvriendelijkste maar wel minst effectieve alternatief.

Veel mensen die intensief gebruikmaken van zorg, willen graag hun steentje bijdragen in het verduurzamen van de Nederlandse gezondheidszorg

Alex Verhaar

Deel zorggebruikers dat zegt klimaatimpact te willen meewegen bij zorgkeuze; mensen met een chronische ziekte of beperking (peiling Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten, 2022) afgezet tegen mensen uit de algemene bevolking (peiling Consumentenpanel, 2022)

Mannen en vrouwen hechten verschillend belang aan milieuvriendelijkheid bij kiezen van medicatie

Mannen met een chronische ziekte of lichamelijke beperking kiezen vaker voor het medicijn dat het minst milieuvriendelijk maar meest effectief is dan vrouwen. Daarnaast zijn er verschillen te zien tussen mensen die wonen in verschillende stedelijke gebieden: mensen met een chronische ziekte of lichamelijke beperking die in een zeer stedelijk gebied wonen kiezen vaker voor medicatie die milieuvriendelijker is (35%) dan mensen die in een matig (18%) of weinig stedelijk gebied (16%) wonen.

Over het onderzoek

In het voorjaar van 2022 ontvingen 3225 mensen met een chronische ziekte of lichamelijke beperking uit het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten van het Nivel een vragenlijst over hun bereidheid te kiezen voor milieuvriendelijke zorg en medicatie. In totaal vulden 2356 mensen de vragenlijst in.