Nivel: Meer hergebruik van zorgdata voor beleid en statistiek wenselijk
Nieuws
21-08-2019

Meer hergebruik van zorgdata voor beleid en statistiek wenselijk

Veel zorggegevens worden alleen gebruikt voor het doel waarvoor ze worden verzameld: administratieve processen en het zorgproces zelf. Alhoewel deze gegevens een schat aan informatie vormen voor beleidsonderzoek en statistiek, worden ze in de praktijk nog maar weinig voor deze doeleinden gebruikt. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel en het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Tijdens het zorgproces leggen zorgverleners veel gegevens vast. De gegevens vastgelegd in elektronische patiëntendossiers (EPD’s), declaratiesystemen en andere administratieve processen kunnen inzicht geven in het functioneren van de gezondheidszorg. De zorgdata vormen een bron van informatie voor onderzoek, spiegelinformatie, beleid en transparantie voor derden. Door hergebruik van de data kunnen het zorggebruik en de zorgbehoefte in beeld worden gebracht en op elkaar worden afgestemd.

Kennis vergaren uit bestaande data
Geregistreerde gegevens door huisartsen leveren ons bijvoorbeeld veel kennis over het voorschrijven van geneesmiddelen, de werkzaamheid van die middelen, hoe de griep zich verspreidt en hoe vaak bepaalde ziekten voorkomen. In andere sectoren -  zoals de wijkverpleging, de ambulancezorg, de verpleeghuiszorg en de jeugdzorg - worden wel veel gegevens vastgelegd, maar ze worden nog maar weinig ingezet bij beleid en statistiek. Daardoor blijven er kansen liggen om toe te werken naar een zorgsysteem dat leert van de data die het zelf voortbrengt en zo de zorg beter maakt.

Ontbreken centrale, landelijke dataverzameling
Een van de redenen waarom zorgdata weinig voor beleid en statistiek worden hergebruikt, is dat in veel zorgsectoren een centrale, landelijke dataverzameling ontbreekt of inhoudelijk beperkt is. Waar zo’n centrale database wel bestaat, worden gegevens overigens wel steeds vaker gebruikt voor onderzoek en statistiek. Een andere belemmering is dat veel databronnen voor onderzoek praktische en financiële voorwaarden stellen aan hergebruik van de zorgdata. Ook de kwaliteit van de data vraagt aandacht.

Raamwerk voor faciliteren hergebruik zorgdata
Niet alleen in Nederland worden zorgdata weinig hergebruikt. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD) stelt in een internationaal vergelijkend onderzoek dat maar weinig landen gebruikmaken van beschikbare zorggegevens voor onderzoek en statistiek. Om hergebruik van zorgdata beter te faciliteren en daarmee beleidsdoelen te ondersteunen roept de OECD haar lidstaten op om een helder raamwerk van afspraken op te stellen over het omgaan met gezondheidsdata.

Bevorderen hergebruik gegevens
Er zijn nog veel praktische en juridische obstakels voor het hergebruik van zorgdata voor onderzoek. Aanbevelingen zijn dan ook het wegnemen van financiële drempels en het benadrukken van juridische mogelijkheden. Ook moet er meer aandacht komen voor de meerwaarde van hergebruik van zorgdata.

Het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In het onderzoek is voor kwetsbare ouderen en voor kinderen van ouders met psychische problemen geïnventariseerd welke gegevensbronnen er zijn en of de zorgdata daarin gebruikt kunnen worden voor beleid en statistiek.

 

Altijd op de hoogte blijven van Nivel-nieuws? Abonneer u op onze attendering!

U kunt zich op elk moment afmelden, via de link onder in de e-mails die u ontvangt. Meer weten? Bekijk het  Privacybeleid van het Nivel en de legal policies die het mailingsplatform Mailchimp hanteert, die u erkent door uw deelname aan onze nieuwsattendering via dit platform.
Ook interessant: bekijk de mogelijkheden om onderzoek te doen met (gegevens van) het Nivel.