PROMs en PREMs: focus op betekenisgeving en bruikbaarheid

Tegenwoordig ligt de focus van gebruik van PROMs en PREMs op de gebruikswaarde van de informatie. Deze informatie wordt bijvoorbeeld gekoppeld aan klinische informatie of betrokken  bij het gesprek van de patiënt met de zorgverlener. Cruciaal voor de toekomst is het prioriteren en combineren van de verschillende doelen van metingen met PROMs en PREMs. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel en Zorginstituut Nederland.

Vijftien jaar geleden werd het gebruik van PREMs en later ook PROMs door zorgaanbieders ervaren als het afleggen van verantwoording en als een vorm van controle, zonder dat er concrete verbeterpunten uit voortkwamen. De afgelopen jaren initiëren de zorgaanbieders steeds vaker metingen en spelen de PROMs een steeds grotere rol. PREMs blijven belangrijk, ze worden korter en zijn breder inzetbaar.

Focus op betekenisgeving en bruikbaarheid
Wat betreft de resultaten verschuift de aandacht van de methodologische kwaliteit naar betekenisgeving en bruikbaarheid. Hieruit spreekt er een duidelijke overtuiging uit dat PROMs en PREMs waardevol zijn voor het verbeteren van de zorg. Nivel-onderzoeker Dolf de Boer: ‘Tien jaar geleden lag de nadruk op het verkrijgen van goede, betrouwbare en vergelijkbare scores voor de zorgaanbieders. Dit is nog steeds belangrijk, maar we weten ook dat er meer voor nodig is om PROMs en PREMs ook echt te kunnen benutten. Denk hierbij aan het verfijnen van vragenlijsten en meetmethoden, het gebruik van de verworven informatie in de spreekkamer en het verrijken van resultaten met narratieven of klinische informatie. Hier wordt door veel partijen hard aan gewerkt. Dat belooft veel voor de toekomst.’

Informatievoorziening op basis van één dataverzameling
In de zorg leeft nog altijd de grote wens om de onderzoeksresultaten op basis van één dataverzameling te gebruiken om patiënten(organisaties), zorgaanbieders én verzekeraars te voorzien van de informatie die zij nodig hebben. De ervaring leert dat dit compromissen vraagt. Aan de andere kant is het natuurlijk niet wenselijk dat partijen in de zorg allemaal hun eigen dataverzamelingen opzetten.

Gebruikersdoelen combineren en prioriteren
Een belangrijke les voor de toekomst is dan ook om één gebruiksdoel te prioriteren, maar tegelijkertijd andere gebruiksdoelen niet uit het oog te verliezen. Marloes Zuidgeest, adviseur Zorginstituut Nederland: ’Het idee was altijd al: één keer meten en meer keren gebruiken. Nog steeds willen veel partijen in de zorg hier naartoe. Dit betekent dat informatie voor andere doelen afgeleid is van het geprioriteerde doel. Het idee is nu: doelen combineren waar dat kan en prioriteren waar dat moet.’