Uitleg bij online labuitslagen in een uitslagenportaal heeft meerwaarde

Steeds vaker kunnen patiënten uitslagen van bloedtesten bekijken via een online portaal. Door deze uitslagen te voorzien van tekstuele en visuele ondersteuning krijgt de patiënt meer inzicht in de betekenis ervan. Met name wanneer patiënten meerdere laboratoriumuitslagen met verschillende uitkomsten tegelijk bekijken, blijkt dit van belang te zijn. Een beter begrip van de uitslagen zorgt ervoor dat minder patiënten zelf op internet op zoek gaan naar extra informatie, met het risico om op basis van onbetrouwbare informatie verkeerde conclusies te trekken over de eigen gezondheid. Een en ander blijkt uit onderzoek met het Consumentenpanel Gezondheidszorg van het Nivel, in samenwerking met Saltro.

Er komen in de gezondheidszorg steeds meer online patiëntportalen, voor verschillende doeleinden. Het uitslagenportaal van Saltro heeft tot doel laboratoriumuitslagen snel en in begrijpelijke taal met patiënten te delen. Saltro biedt patiënten ondersteuning bij het lezen van de uitslagen, zowel visueel als tekstueel. Zo worden de uitslagen in kleuren weergegeven: niet-afwijkende uitslagen zijn groen en afwijkende zijn oranje of rood, afhankelijk van de grootte van de afwijking. Daarnaast zijn de uitslagen voorzien van tekstuele toelichting.

Beter begrip labuitslagen leidt tot meer betrokkenheid bij eigen gezondheid
Patiënten die voor het begrijpen van hun labuitslagen tekstuele en visuele ondersteuning krijgen, kunnen zich een beter beeld vormen van hun situatie dan mensen die slechts de uitslagen krijgen. Dit geldt met name voor mensen die meerdere uitslagen krijgen die deels normaal zijn en deels afwijken. Mensen die ondersteuning krijgen, gaan hierdoor minder snel zelf op zoek naar informatie op internet. Dit verkleint het risico dat zij afgaan op onbetrouwbare informatie. Bij de vraag aan de patiënten of zij de huisarts zouden bezoeken naar aanleiding van de labuitslagen, is geen verschil aangetroffen tussen de patiëntengroepen met en die zonder ondersteuning. De rol van de huisarts in dezen blijft dus bij beide patiëntengroepen gelijk.

Experimenteel onderzoek
Om te ontdekken of de het bieden van visuele en tekstuele ondersteuning leidt tot een beter begrip van labuitslagen en daarmee van de eigen gezondheidssituatie, heeft het Nivel een experimenteel onderzoek gedaan. In totaal hebben 519 leden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg meegedaan. Zij leefden zich in in een casus over een patiënt bij wie het bloed werd getest vanwege langdurige vermoeidheid. Allen vulden een vragenlijst in. Voor het beantwoorden van een aantal vragen moesten zij de uitslagen van de bloedtest lezen. Hiertoe kreeg de helft van de respondenten uitslagen te zien die waren voorzien van tekstuele en visuele ondersteuning, de andere helft kreeg slechts de uitslagen. De aanvullende uitleg bood de deelnemers extra houvast, met name wanneer zij verschillende uitslagen in samenhang dienden te interpreteren.