Afgesloten
2011

Evaluatie Teamtraining Crew Resource Management (CRM) op de Spoedeisende Hulp (Deelstudie Patiëntveiligheid), 2007-2011

Duur: apr 2007 - jun 2011

Achtergrond
Zowel nationaal als internationaal wordt aanbevolen crew resource management (CRM) in de zorg te implementeren om de patiëntveiligheid te verbeteren. Oorspronkelijk is CRM ontwikkeld in de Luchtmacht en Luchtvaart met als doel het gebruik van niet-technische vaardigheden (zoals teamwork en communicatie) te verbeteren, omdat vaak bleek dat onveilige situaties hieraan gerelateerd waren. Ook in de zorg blijkt dat suboptimale niet-technische vaardigheden vaak bijdragen aan het ontstaan van adverse events.
Typische onderwerpen van CRM-training zijn: besluitvorming, communicatie, teamwork, leiderschap en 'situational awareness'. Alhoewel CRM op het oog zeer geschikt lijkt om verbeteringen in de patientveiligheid te bewerkstelligen, zijn wetenschappelijke bewijzen van het effect van CRM op het aantal adverse events en near misses schaars. Wel is uit diverse onderzoeken gebleken dat zorgverleners positief tegenover de inhoud en het doel van de CRM-training staan en van mening zijn dat een dergelijk training zou kunnen bijdragen aan een veiligere zorg.

Doel
Doel van het evaluatieonderzoek is om in Nederland het instrument 'Teamtraining', gebaseerd op CRM-principes, op de afdelingen Spoedeisende hulp (SEH) te gebruiken en evalueren.

Werkwijze
De Teamtraing is ontwikkeld en wordt gegeven door QST Safe Skies, een bedrijf met veel ervaring in het trainen teams en beoordelen van niet-technische vaardigheden in de luchtvaart en de zorg. Op de SEHs zal een VeranderTeam geformeerd worden om het in de praktijk brengen van de training te stimuleren en te coördineren.

Componenten training
- De training zal bestaan uit een tweedaagse bijeenkomst waarin de CRM-aspecten behandeld en bediscussieerd zullen worden.
- Voorafgaand aan de training zullen participanten een e-learning module doorlopen, ontwikkeld door VMS-zorg in samenwerking met het Centrum voor Mens en Luchtvaart.
- Na de tweedaagse cursus worden twee workshopsessies georganiseerd voor de coaching van het VeranderTeam. Een voor- en nameting van diverse uitkomstmaten op 3 niveaus zullen het effect van de interventie moeten uitwijzen: a) Op het niveau van de afdeling zullen het aantal adverse events en near misses geobserveerd worden en zal een beoordelingsformulier door de opname-afdelingen worden ingevuld. Tevens zal de patientveiligheidscultuur worden gemeten en zullen diverse processmaten worden geobserveerd; b) Op het niveau van het team zullen niet-technische vaardigheden worden geobserveerd en de omgang met het optreden van een onbedoelde gebeurtenis; c) Op zorgverlener niveau zullen attitudes met betrekking tot teamwork en veiligheid worden gemeten. Er is per afdeling een vergelijkbare controle-afdeling gezocht waar dezelfde metingen worden uitgevoerd, maar waar de training pas na afloop van alle metingen gegeven wordt.

Resultaten
De resultaten zullen inzicht geven in de effecten van CRM training op de kennis, attitude en het gedrag van zorgprofessional en de effecten die dit heeft op de patientveiligheid. Op basis van de resultaten kunnen aanbevelingen worden gedaan over randvoorwaarden voor het effectief inzetten van een CRM training en voor verbeteringen van de training.

Dit project wordt gesubsidieerd door
Ministerie van VWS
Projectpartners
EMGO+ (Vrije Universiteit medisch centrum, afdeling sociale geneeskunde); VU, faculteit Sociale Wetenschappen