Buurtzorg: nieuw en toch vertrouwd. Een onderzoek naar de ervaringen van cliënten, mantelzorgers, medewerkers en huisartsen.

Buurtzorg is een nieuwe, snelgroeiende landelijke netwerkorganisatie die thuiszorg levert. De Stichting is in 2006 opgericht als reactie op de schaalvergroting in de thuiszorg en de opkomst van de zogenoemde stopwatchzorg. De organisatie bestaat inmiddels uit zo’n 45 zelfsturende teams van 10 tot 15 verpleegkundigen en ziekenverzorgenden. De teams leveren thuiszorg aan zelfstandig wonende cliënten in een bepaalde wijk of buurt, in samenwerking met de huisartsen, het ziekenhuis en het sociale netwerk van de buurt. Ze regelen zelf een kantoor, nascholing, de planning en diensten, en zijn zelf verantwoordelijk voor de zorg voor hun cliënten en kunnen bepalen wat deze nodig hebben. De teams worden ondersteund door een landelijk kantoor in Almelo en kunnen de hulp inroepen van een coach. De zorg rond een cliënt wordt door zo min mogelijk verschillende medewerkers gegeven.
De eerste reacties van cliënten, mantelzorgers, huisartsen en medewerkers zijn enthousiast. Cliënten geven hun Buurtzorg als rapportcijfer een vette 8 (8,75). Ze vinden het personeel betrouwbaar en professioneel, de bejegening prettig en de telefonische bereikbaarheid goed, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg). Het onderzoek is uitgevoerd op initiatief van de Stichting Buurtzorg Nederland en gesubsidieerd in het kader van het Transitieprogramma in de Langdurende Zorg van VWS. De onderzoekers van het NIVEL voerden gesprekken met medewerkers, mantelzorgers, cliënten en huisartsen en analyseerden de vragenlijsten van 357 cliënten. De Buurtzorgmedewerkers zijn pioniers. Ze vinden het prettig dat ze zelf kunnen bepalen hoe ze hun werk vormgeven. Ze vinden dat ze daardoor de cliënt de zorg kunnen geven die hij nodig heeft, voelen zich daarvoor verantwoordelijk en zijn enthousiast. Ze hebben een sterke teamgeest en vertrouwen in elkaar. Veel van hen hebben een lange werkervaring en de manier van werken doet ze denken aan de oude kruiswerkinstellingen. Ze doen hun uiterste best om het concept Buurtzorg tot een succes te maken. Vraag voor de toekomst is of Buurtzorg op de lange termijn, als de organisatie groter wordt, nog steeds aan de hoge standaard kan voldoen. Een deel van het succes hangt samen met de enorme inzet van de medewerkers. Maar die geven aan de andere kant ook aan dat dit soms veel van hen vraagt. Bijvoorbeeld overwerk of 24-uurs bereikbaarheid. Buurtzorg is een organisatie die nog volop in ontwikkeling is. Niet alleen breidt het aantal teams zich snel uit, ook de manier waarop de teams ondersteund worden verandert. Zo is er recent een website voor medewerkers gekomen die de administratieve taken moet verlichten. Aanbevolen wordt om dit onderzoek over enige tijd te herhalen omdat de meeste teams zich nog in de pioniersfase bevinden. Ook is verder onderzoek nodig naar de kosteneffectiviteit van Buurtzorg.