Publicatie

Publicatie datum

Knelpunten en hiaten bij interventies gericht op ondersteuning bij zelfmanagement, overgewicht, mantelzorg. Een quick scan.

Dorn, T., Heijmans, M., Dijk, L. van, Francke, A.L., Wolters, I., Leeuw, J.R.J. de. Knelpunten en hiaten bij interventies gericht op ondersteuning bij zelfmanagement, overgewicht, mantelzorg. Een quick scan. Utrecht: NIVEL, 2007. 110 p.
Download de PDF
Benader chronisch zieke jongeren vooral als jongeren, maak gezond voedsel makkelijk verkrijgbaar in de strijd tegen overgewicht bij jongeren en biedt mantelzorgers de mogelijkheid af en toe een paar dagen op adem te komen. Drie aanbevelingen uit een ‘quick scan’ naar de bestaande ondersteuning voor deze drie groepen.

Het NIVEL voerde met subsidie van RVVZ (Stichting Centraal Fonds Reserves Voormalige Vrijwillige Ziekenfondsverzekeringen) een ‘quick scan’ uit om tot een overzicht te komen van bestaande interventies voor chronisch zieke jongeren, jongeren met overgewicht en mantelzorgers, en om inzicht te krijgen in knelpunten en hiaten. De onderzoekers hielden interviews met sleutelfiguren en zochten in wetenschappelijke databases en op internet naar relevante literatuur en naar lopende en afgeronde projecten die de zelfzorg (of zelfmanagement) van chronisch zieke jongeren ondersteunen, het overgewicht onder jongeren proberen terug te dringen en projecten die mantelzorgers ondersteunen.

Jongere ? volwassene
De onderzoekers zien meerdere hiaten en knelpunten en doen verschillende aanbevelingen. Zo is volgens hen de zelfzorg van chronisch zieke jongeren bijvoorbeeld het beste te ondersteunen door ze te benaderen als jongeren. Jongeren hebben andere ondersteuning nodig dan volwassenen. En interventies toe te spitsen op vermindering van de gevolgen van de ziekte op werk, relaties, opleiding en sociale contacten. Verder bevelen de onderzoekers aan initiatieven te nemen om de overgang in de behandeling van chronisch zieke jongeren naar de behandeling als volwassene soepeler te laten verlopen.

Schoolkantine en snackbar
Om het overgewicht onder jongeren terug te dringen, blijken erg veel initiatieven te zijn ontwikkeld. Ze zijn lang niet allemaal wetenschappelijk getoetst, maar de combinatie van gezonde voeding, meer bewegen en minder voor de tv zitten, is bewezen effectief. De verkrijgbaarheid van gezonde voeding lijkt in deze context een belangrijk knelpunt. De schoolkantine en de snackbar om de hoek voorzien toch vooral in gevulde koeken, chips, kroketten en patat.

Even eruit
Over de effectiviteit van de initiatieven om mantelzorgers te ondersteunen is weinig bekend. Het bieden van ‘respijtzorg’ – iemand valt tijdelijk in bij de verzorging van de naaste, waardoor de mantelzorger even op adem kan komen – is volgens de onderzoekers een effectieve manier om mantelzorgers te ondersteunen.

Subsidiënt: RVVZ (Stichting Centraal Fonds Reserves Voormalige Vrijwillige Ziekenfondsverzekering)