Programmaleider Verpleging, Verzorging en Ouderenzorg; bijzonder hoogleraar 'Verpleging en verzorging in de laatste levensfase', Vrije Universiteit / Amsterdam UMC
Publicatie
Publicatie datum
Kwaliteitsindicatoren in de palliatieve zorg in Nederland.
Francke, A.L., Claessen, S.J.J., Pasman, H.R.W., Deliens, L. Kwaliteitsindicatoren in de palliatieve zorg in Nederland. TSG: Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen: 2012, 90(1), p. 35. Abstract. 10e Nederlands Congres Volksgezondheid 'Volksgezondheid 2.0', 11 en 12 april 2012, Amsterdam.
ABSTRACT:
Achtergrond en doelstelling
In de palliatieve zorg zijn de afgelopen jaren veel initiatieven ontplooid om de kwaliteit van zorg inzichtelijk te maken en waar nodig te verbeteren. Een voorbeeld daarvan betreft de ontwikkeling van kwaliteitsindicatoren voor de palliatieve zorg. Een kwaliteitsindicator is een meetbaar aspect van de zorg dat een signalerende functie heeft met betrekking tot de kwaliteit van die zorg. Meestal wordt een kwaliteitsindicator uitgedrukt in een % en zijn er streefnormen aan verbonden. Kwaliteitsindicatoren kunnen de structuur, het proces of de uitkomsten van zorg betreffen.
Methode
In Nederland zijn recent kaliteitsindicatoren voor de palliatieve zorg ontwikkeld op basis van achtereenvolgens: systematische literatuurstudie en inventarisatie van bestaande relevante kwaliteitsindicatoren en - documenten; expertraadpleging; focusgroepsgesprekken met professionele zorgverleners zorgverleners en vrijwilligers; individuele interviews met patiënten en nabestaanden; toets op haalbaarheid en bruikbaarheid van een concept-indicatorenset in uiteenlopende settings van palliatieve zorg.
Resultaten
Voornoemde onderzoeksactiviteiten hebben geleid tot een set van 43 kwaliteitsindicatoren over verschillende dimensies (lichamelijk, psychosociaal en spiritueel) van palliatieve zorg. Het grootste deel (33 indicatoren) gaat over uitkomsten van de zorg aan patiënten zelf en een wat kleiner deel (10 indicatoren) over de begeleiding en nazorg aan naasten. De huidige set kwaliteitsindicatoren is geschikt voor interne verbeterinformatie van zorgaanbieders. Op verschillende plaatsen werken zorgaanbieders inmiddels met deze indicatoren teneinde meer zicht te krijgen op de kwaliteit en mogelijke verbeterpunten van de palliatieve zorg in hun eigen organisatie.
Discussie en conclusie(s)
De ontwikkelde indicatorenset is haalbaar en bruikbaar gebleken in uiteenlopende settings van palliatieve zorg: ziekenhuizen, thuiszorg, gespecialiseerde hospicevoorzieningen, verpleeg- en verzorgingshuizen e.a. In de toekomst zal nader onderzoek gedaan worden naar het discriminerend (onderscheidend) vermogen van de indicatoren. Deze analyses zullen moeten uitwijzen of de indicatoren uiteindelijk ook gebruikt kunnen worden voor vergelijkingen tussen zorgaanbieders.