Nieuws
Behoefte aan visie op taakherschikking in de gezondheidszorg
In de huidige tijd van toenemende knelpunten op de arbeidsmarkt in de zorg en plotselinge veranderingen zoals de coronapandemie, is er behoefte aan een visie op taakherschikking in de gezondheidszorg. Daarbij is het belangrijk uit te gaan van flexibiliteit en aanpassingsvermogen om aan de veranderende zorgvraag te kunnen voldoen. Taakherschikking is hierbij geen doel op zich, maar een instrument dat op verschillende manieren en momenten kan worden ingezet en teruggedraaid. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Taakherschikking kan verschillende doelen hebben, bijvoorbeeld het verbeteren van kwaliteit van zorg, het terugbrengen van kosten en het oplossen van personeelstekorten. Dit betekent dat het niet als een apart of opzichzelfstaand proces moet worden gezien. De effectiviteit van taakherschikking is zeer afhankelijk van de context en hoe het is ingebed in innovatie en organisatieverandering.
Taakherschikking: bedoelde en onbedoelde effecten
Uit verschillende praktijkvoorbeelden leren we dat té vergaande specialisatie van beroepen één van de onbedoelde gevolgen van taakherschikking kan zijn. Zo kan er door taakherschikking een tekort aan generalistisch werkende professionals ontstaan of een onbedoeld lange en complexe zorgketen. Daarmee schiet taakherschikking het doel voorbij om aan geïntegreerde en wendbare zorg bij te dragen.
Vier aangrijpingspunten voor het ontwikkelen van een visie op taakherschikking
- Bezie taakherschikking vanuit de problemen op de werkvloer en houd rekening met de context. Pas dan kan taakherschikking als één van de mogelijke instrumenten worden ingezet om aan de veranderende zorgvraag en taakverdeling in de sector te voldoen.
- Houd bij taakherschikking rekening met de balans tussen specialisten en generalisten op beroeps-, organisatie- en sectorniveau.
- Inventariseer en monitor de verscheidenheid die er is aan vormen van taakherschikking. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een landelijk lerend netwerk of een kennisplatform.
- Betrek bij taakherschikking naast professionals en bestuurders ook patiënten, cliënten en burgers, zodat de door hen ervaren effecten van taakherschikking kunnen worden meegenomen bij het verbeteren van de organisatie van de zorg.
Over het onderzoek
Met dit onderzoek hebben we, samen met experts uit praktijk en wetenschap, de kansen en belemmeringen van taakherschikking in kaart gebracht. Hierbij zijn we uitgegaan van de diversiteit aan taakherschikkingsinitiatieven in de gezondheidszorg die we aantroffen, én van de kaders die de wetgeving ons biedt. Met ons onderzoek beogen we voor het ministerie van VWS een bijdrage te leveren aan het opstellen van een samenhangende visie op taakherschikking. Het streven van het ministerie van VWS is om vanuit een dergelijke visie onder andere de arbeidsmarkttekorten en knelpunten in de organisatie van de zorg op te lossen dan wel te voorkomen.
We hebben voor dit onderzoek gebruikgemaakt van literatuuronderzoek, interviews met experts, vijf taakherschikkingscases en een groepsdiscussie met betrokken experts.
