Betere elektronische cliëntendossiers nodig voor goede en veilige verpleegkundige zorg

Verpleegkundige verslaglegging is essentieel voor kwalitatief goede en veilige zorg. Om de kwaliteit van de verslaglegging te verbeteren moeten elektronische cliëntendossiers, waarin verpleegkundigen documenteren, beter aansluiten bij het werk van verpleegkundigen en bovendien gebruiksvriendelijk zijn. Het is daarom cruciaal dat verpleegkundigen een prominente stem hebben bij de (door)ontwikkeling van elektronische cliëntendossiers. Dit komt naar voren uit het onderzoek waarop wijkverpleegkundige en Nivel-onderzoeker Kim de Groot op 19 september promoveerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Verslaglegging over zorgverlening aan cliënten is geen doel op zich, maar vormt een belangrijke bron van informatie voor verpleegkundigen en verzorgenden. Voor de patiëntveiligheid en de kwaliteit van zorg is goede verslaglegging essentieel. Er zijn indicaties dat de kwaliteit van de verslaglegging niet goed genoeg is, maar hoe dit verbeterd kan worden is tot nu toe onduidelijk.

Beperkte ondersteuning

Verpleegkundigen en verzorgenden noteren in de elektronische cliëntendossiers de informatie over de zorg die een cliënt krijgt. Zij zijn over het algemeen niet erg positief over de volledigheid en nauwkeurigheid van de gegevens die in deze dossiers staan, noch over de gebruiksvriendelijkheid van de elektronische dossiers. Dit terwijl juist ook dit laatste een belangrijk voorwaarde is voor kwalitatief goede verslaglegging.

Hoge werkdruk

De beperkte gebruiksvriendelijkheid van de dossiers is volgens wijkverpleegkundigen tevens een oorzaak van de hoge werkdruk die zij ervaren. Hoewel ze verslaglegging nuttig en noodzakelijk vinden voor goede zorgverlening, levert het veel werk op. Dit zit hem met name in het continu moeten switchen tussen verschillende onderdelen van een elektronisch cliëntendossier en het vaak moeten overtypen van informatie op verschillende plekken in één dossier.

Betrokkenheid en leiderschap verpleegkundigen

De Groot laat met haar onderzoek zien hoe belangrijk het is om in de toekomst verpleegkundigen te betrekken in de verdere ontwikkeling van de elektronische dossiers. De stem van de eindgebruiker – de zorgprofessional – ontbreekt tot nu toe vaak, wat een gemiste kans is voor het optimaliseren van het gebruik van de dossiers.

Voor betere elektronische dossiers is het essentieel dat verpleegkundigen worden betrokken bij de doorontwikkeling. Verpleegkundigen moeten ook zelf leiderschap tonen en een prominente stem claimen. De nieuwe landelijke richtlijn over verpleegkundige verslaglegging biedt hen daar handvatten voor in de vorm van aanbevelingen over de manieren waarop je hier als verpleegkundige invloed op kunt hebben.Kim de Groot, PhD RN Onderzoeker Verpleging, Verzorging en Ouderenzorg

Promovenda Kim de Groot

Kim de Groot is wijkverpleegkundige en verplegingswetenschapper. Haar promotieonderzoek voerde ze uit bij het Nivel, binnen het onderzoeksprogramma Verpleging, Verzorging en Ouderenzorg, terwijl ze als buitenpromovenda promoveerde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. De kern van haar proefschrift bestaat uit zes internationale artikelen. Ook schreef ze verscheidene Nederlandse artikelen voor verpleegkundige vakbladen en nam zij deel aan de ontwikkelgroep van de recente landelijke richtlijn over verpleegkundige en verzorgende verslaglegging.