Formulariumgericht Voorschrijven 2018-2022: huisartsen schrijven steeds vaker een geneesmiddel voor uit een formularium

Het vijfjarige programma Formulariumgericht Voorschrijven (FGV, 2018-2022) had tot doel huisartsen te stimuleren om geneesmiddelen voor te schrijven volgens een formularium. Elk jaar werd dit gemeten door het Nivel en huisartsen ontvingen indien van toepassing van de zorgverzekeraar een prestatiebeloning. Na vijf jaar zien we dat huisartsen vaker geneesmiddelen voorschrijven volgens een formularium en dus minder vaak geneesmiddelen voorschrijven die geen plaats hebben binnen de huisartsenzorg.

Vanaf 2018 werd een prestatiebeloning toegekend aan huisartsen op basis van een toetsing van voorschriften binnen de huisartsenpraktijk aan het gebruikte formularium. Het Nivel faciliteerde deze meting en monitorde de uitkomsten, in opdracht van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). De scores op praktijkniveau werden door de zorgverzekeraars gebruikt voor de prestatiebeloning doelmatig voorschrijven, om doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen door de huisarts te stimuleren.

Metingen FGV vanaf 2021 met drie indicatoren: meer op maat en informatiever voor huisartsen

Vanaf 2018 werd FGV gemeten met één indicator (FGV1), waarmee werd gemeten of een eerste voorschrift van een geneesmiddel door de huisarts conform formularium was. Vanaf 2021 zijn twee nieuwe indicatoren ontwikkeld, die huisartsen meer zicht bieden op hun verbeterpotentieel in vergelijking met de indicator FGV1. De indicator FGV2-diagnose meet of voorschriften conform het formularium zijn voorgeschreven én voor de juiste indicatie op basis van gestelde diagnoses (met behulp van ICPC-codes). De indicator FGV3-long toetst of de juiste toedieningsvorm uit het formularium is voorgeschreven bij een eerste voorschrift voor astma of COPD (met behulp van PRK-codes).

Metingen FGV op de drie indicatoren

Huisartsen zijn over het algemeen steeds meer geneesmiddelen uit het formularium gaan voorschrijven, zien we aan de metingen met indicator FGV1. Dit draagt bij aan de kwaliteit van zorg door de huisarts en aan kostenbeheersing.
Hoewel de specifieke indicatoren - FGV2-diagnose en FGV3-long - een minder opvallende verbetering lieten zien, kan een langere observatietijd een sterkere verbetering over de tijd laten zien, net zoals bij de eerste indicator FGV1, die over een periode van vijf jaar werd gemeten. Daarnaast werd de score op de indicator FGV2-diagnose beïnvloed door het type huisartsinformatiesysteem (HIS) dat de huisarts gebruikte. Daarom is het HIS dat de huisarts gebruikte meegenomen in het bepalen van de prestatiebeloning.

De FGV-infrastructuur voor gegevensverzameling ook in de toekomst inzetbaar voor passende zorg
Naast de positieve uitkomsten van de metingen ten behoeve van de prestatiebeloning heeft het project FGV een unieke samenwerking opgeleverd tussen huisartsen, zorgverzekeraars, HIS-leveranciers, apothekers en onderzoekers. Het resultaat ervan is, naast meer doelmatig voorschrijven, een succesvolle infrastructuur voor gegevensverzameling op basis van routinematig verzamelde zorgdata. Deze infrastructuur kan in de toekomst ook worden toegepast bij het monitoren van andere initiatieven om passende zorg te bevorderen.

Over het onderzoeksproject

Van 2018 tot 2022 heeft het Nivel, in opdracht van Zorgverzekeraars Nederland, gemonitord hoe vaak er bij een eerste voorschrift door de huisarts een geneesmiddel wordt gekozen dat voorkomt in een formularium. In het project Formulariumgericht Voorschijven (FGV) zijn hiervoor meerdere indicatoren ontwikkeld waarop praktijkscores berekend worden. De verzamelde scores worden gecontroleerd en eens per jaar doorgestuurd naar de zorgverzekeraars ten behoeve van de prestatiebeloning doelmatig voorschrijven. Waar in 2018-2022 huisartspraktijken die gecontracteerd zijn bij CZ, VGZ, Menzis, Zilveren Kruis of Zorg & Zekerheid konden deelnemen, wordt FGV in het jaar 2023 voortgezet onder huisartspraktijken die gecontracteerd zijn bij alleen de zorgverzekeraar Zilveren Kruis.