Zorgverleners positief over complementaire zorg bij behandeling patiënten met kanker

Complementaire zorg wordt veelvuldig gebruikt door patiënten met kanker om klachten van ziekte of behandeling te verlichten. Op oncologische afdelingen van Nederlandse ziekenhuizen bestaan initiatieven op het gebied van complementaire zorg. Bij het opzetten van deze zorg schiet het echter vaak tekort aan kennis, ervaring, ondersteuning en financiering. Zorgverleners staan in de meeste gevallen positief tegenover complementaire zorg als aanvulling op de reguliere kankerbehandeling. Al kan het bespreken van complementaire zorg met patiënten met kanker beter. Zo blijkt uit vragenlijstonderzoek van het Nivel onder zorgverleners op oncologische afdelingen in Nederland.

Onder complementaire zorg vallen behandelingen als acupunctuur, massagetherapie en het slikken van voedingssupplementen. Patiënten met kanker ontvangen graag ondersteuning van zorgverleners op het gebied van complementair zorggebruik. Toch gaven patiënten in eerdere onderzoeken aan een drempel te ervaren om dit onderwerp met hun zorgverlener te bespreken. Meer duidelijkheid over de opvattingen van zorgverleners oncologie over complementaire zorg zou kunnen helpen drempels weg te nemen.

Complementaire zorg lijkt ingang te vinden in de reguliere oncologische zorg

Ongeveer 58% van de bevraagde zorgverleners gaf aan dat er in hun organisatie initiatieven zijn doorgevoerd op het gebied van complementaire zorg. Zo’n 10% van de respondenten gaf aan dat dit in de planning ligt. De initiatieven komen voornamelijk voort uit afdelingsbeleid en gezondheidszorgprogramma’s voor patiënten met kanker. Ongeveer de helft van de respondenten gaf aan iets te missen om de initiatieven door te voeren, zoals kennis, ervaring, wetenschappelijk bewijs, financiering en ondersteuning vanuit het management.

De meeste zorgverleners zien belang in van complementaire zorg voor patiënten

Ruim 87% van de bevraagde zorgverleners staat positief tegenover complementaire zorg als aanvulling op de oncologische behandeling van patiënten. Vrouwelijke zorgverleners en zorgverleners die werken op een afdeling waar al complementaire zorginitiatieven zijn geïmplementeerd zijn positiever over complementaire zorg.

Ruimte voor verbetering van bespreekbaarheid complementaire zorg

Hoewel het belang van complementaire zorg wordt ingezien, geeft 21% van de ondervraagde zorgverleners aan dat het bespreken ervan niet mogelijk is en dat dit ook niet in de planning ligt. Ongeveer 70% van de respondenten is het eens met de stelling dat zorgverleners routinematig zouden moeten vragen naar het complementair zorggebruik van patiënten. Zorgverleners geven in 72% van de gevallen aan behoefte te hebben aan ondersteunende middelen - denk aan een gesprekstool of een informatieoverzicht - om het onderwerp complementaire zorg met patiënten te bespreken.

Het inzetten van bewezen effectieve complementaire zorg kan voordelen hebben voor patiënten met kanker. Er kleven echter ook risico’s aan bepaalde vormen van complementaire zorg. Daarom is het zo belangrijk om het onderwerp te bespreken tijdens oncologische consulten.

Over het onderzoek

Er is een online vragenlijst uitgezet onder zorgverleners van alle oncologische afdelingen in Nederlandse ziekenhuizen. Om een beeld te krijgen van de houding en opvattingen van deze zorgverleners bevatte de vragenlijst stellingen over complementaire zorg. Daarnaast hebben we gevraagd wat de huidige status is van de integratie van complementaire zorg in de reguliere oncologische zorg. Het onderzoek is onderdeel van het onderzoeksproject COMMON en is gefinancierd door KWF Kankerbestrijding.