Start
mei 2023

Preventie van artrose: bepalen van factoren die van invloed zijn op gedragsverandering bij risicogroepen

Duur: mei - sep 2023

Achtergrond

In Nederland leven circa 1,5 miljoen mensen met artrose en de verwachting is dat dit aantal de komende jaren zal stijgen tot 2,5 miljoen in 2040. Vergrijzing en een toename van het aantal mensen met overgewicht worden gezien als belangrijkste oorzaken voor deze verwachte stijging (Bron: ReumaNederland).

Over artrose en preventie ervan

Artrose is een aandoening van de gewrichten en resulteert in pijn, stijfheid en moeite met bewegen. Deze klachten kunnen van grote invloed zijn op het welzijn en de kwaliteit van leven van mensen. Belangrijk is om artrose zoveel als mogelijk te helpen voorkomen. Als er eenmaal sprake is van artrose, dan kan de schade aan de gewrichten namelijk niet worden teruggedraaid. Wel kunnen de klachten van artrose beperkt worden. Actief blijven, een gezond gewicht behouden en juiste voeding kunnen de vooruitgang van de ziekte helpen vertragen, de pijn verzachten en gewrichtsfuncties helpen verbeteren. Zowel bij primaire als secundaire preventie wordt daarom gestuurd op verandering van gedrag en leefstijl.

Doel

ReumaNederland richt zich de komende jaren op de preventie van artrose, onder andere door in te zetten op het ontwikkelen van gepersonaliseerde leefstijlinterventies voor mensen met een risico op artrose. Gepersonaliseerde interventies in de vorm van educatie en voorlichting vormen een belangrijk onderdeel in de preventie van artrose. Er zijn echter aanwijzingen dat de huidige informatievoorziening niet altijd goed aansluit bij de wensen en mogelijkheden van risicogroepen, en de diversiteit die er bestaat binnen deze groepen naar sociaal-demografische kenmerken. Daadwerkelijke gedragsverandering blijft daarom vaak uit

ReumaNederland heeft het Nivel om input gevraagd om de educatie gericht op preventie en leefstijlverandering bij risicogroepen zodanig verder te optimaliseren dat de kans op daadwerkelijke gedragsverandering onder deze groepen groter wordt.

Methode

We richten ons op drie grote groepen mensen met een verhoogd risico op artrose:

  1. mensen met overgewicht
  2. mensen met fysiek belastend werk (‘zware beroepen’)
  3. sporters

Om deze groepen op een effectieve manier te informeren over gewenste gedragsverandering, is kennis nodig over de factoren die van invloed zijn op gedragsverandering. Naast inzicht in de motivatie van deze groepen of een gebrek daaraan, gaat het om inzicht in hun kennisniveau, vaardigheden en om inzicht in de mogelijkheden die mensen zelf zien om tot preventieve gedragsverandering over te gaan. Inzicht in deze factoren biedt mogelijkheden voor gepersonaliseerde voorlichting en educatie. Daarbij maken we gebruik van literatuuronderzoek, deskresearch en een online vragenlijst onder deze drie risicogroepen.

Resultaat

Het onderzoek levert informatie over de aan- of afwezigheid van competenties, motivatie en mogelijkheden bij mensen met een (risico op) artrose om gewenst gedrag te vertonen ter voorkoming of vermindering van artrose. Het laat ook zien welke risicogroepen naar sociaal demografische en ziektekenmerken vooral kwetsbaar zijn in dit opzicht. Daarnaast geeft het inzicht in de wensen en behoeften van mensen (met een risico op) artrose ten aanzien van voorlichting en begeleiding. Op basis hiervan zullen we concrete aanbevelingen doen voor de inhoud en vorm van de voorlichting en educatie aan de drie risicogroepen.

Dit project wordt gesubsidieerd door
ReumaNederland