Grote bereidheid tot het verlenen van mantelzorg onder burgers

De komende decennia zal vaker een beroep worden gedaan op burgers om mantelzorg te verlenen. Onderzoek met het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg laat zien dat de  bereidheid hiertoe onder burgers hoog is. Onder burgers die mantelzorg willen verlenen verschilt deze bereidheid wel per (zorg)taak. De bereidheid tot het verlenen van emotionele steun en hulp met praktische zaken ligt hoog. De bereidheid tot het helpen met persoonlijke verzorging en verpleegkundige zorg ligt een stuk lager.

De behoefte aan mantelzorg zal toenemen, onder meer door vergrijzing, door toename van mensen met een chronische aandoening en door beleidsvoering die stuurt op het zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Daarom is het relevant in beeld te hebben in hoeverre burgers bereid zijn tot het bieden van zorg en hulp aan naasten.

Vooral onder 75-plussers is de bereidheid tot verlenen van mantelzorg toegenomen

De bereidheid tot het verlenen van mantelzorg was al hoog en is tussen 2013 en 2022 verder gegroeid. Uit peilingen binnen het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg blijkt dat in 2013 74% van de burgers hulp en zorg wilden bieden aan een naaste. In 2022 was dit met 78% nog iets hoger. Vooral onder 75-plussers is de bereidheid gestegen, van 42% in 2013 naar 60% in 2022.

Burgers zorgen het liefst voor hun partner of kind en zijn bereid te helpen met velerlei taken

Evenals in 2013 willen burgers die aangeven bereid te zijn tot het verlenen van mantelzorg, dit vooral doen voor hun partner (81%) of kind (66%). De bereidheid tot het verlenen van hulp en zorg verschilt per taak. Net als in 2013 zijn mensen die bereid zijn tot het verlenen van mantelzorg, na doorvragen het meest bereid om te helpen met emotionele ondersteuning en het minst bereid om te helpen met verpleegkundige zorg en persoonlijke verzorging.

Taken waarmee burgers die bereid zijn tot het verlenen van mantelzorg willen helpen in de toekomst, gepeild in 2013 (n=532) en in 2022 (n=514)

Discrepantie tussen bereidheid tot en daadwerkelijk bieden van mantelzorg blijven monitoren

Vanuit de verwachting dat de behoefte aan mantelzorg de komende decennia zal stijgen is het van belang te blijven monitoren in hoeverre mensen bereid zijn om voor hun naasten te zorgen. Het deel van de mensen dat daadwerkelijk mantelzorg biedt is kleiner dan het deel dat aangeeft hiertoe bereid te zijn. Een cruciale vraag is dan ook hoe deze discrepantie tussen de bereidheid en het daadwerkelijk bieden van mantelzorg verklaard kan worden en of er belemmerende factoren zijn die kunnen worden aangepakt. Dit zijn vragen waar toekomstig onderzoek zich op kan richten.

Over het onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van een vragenlijst die het Nivel in 2013 en in 2022 heeft verstuurd naar 1500 leden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg. De respons was 51% in 2013 en 46% in 2022.