Kwaliteit verpleegkundige zorg nog altijd hoog, maar wel meer onder druk

In 2023 geven verpleegkundigen, verzorgenden, verpleegkundig specialisten, begeleiders en praktijkondersteuners de kwaliteit van zorg het rapportcijfer 7,2. De veiligheid van zorg krijgt een 7. Ondanks deze respectabele cijfers blijken zowel de kwaliteit als de veiligheid van zorg onder druk te staan. Zo ervaart 44% van de zorgprofessionals een verslechtering van kwaliteit van zorg in afgelopen twee jaar en geeft 29% dit aan wat betreft de veiligheid van zorg. Dit en meer blijkt uit de tweejaarlijkse Monitor Kwaliteit en veiligheid van zorg 2023. De monitorpeiling werd gedaan onder deelnemers van het Panel Verpleging & Verzorging van het Nivel.

Een meerderheid (61%) van de zorgprofessionals werkzaam in de verpleging of verzorging vindt de kwaliteit van de door hen geboden zorg (zeer) goed. Bijna de helft (46%) vindt het veiligheidsbeleid (zeer) goed. Deze ervaringen blijven vrijwel stabiel in de jaren 2019, 2021 en 2023. Tegelijkertijd zijn er signalen dat de kwaliteit en veiligheid van zorg onder druk staan.

Tijdsgebrek, werkdruk en personeelstekort spelen parten

Van de deelnemende zorgprofessionals vindt 21% de kwaliteit van zorg 'regelmatig' tot 'vaak' onvoldoende en heeft 31% het gevoel in een crisissituatie te werken. Ook blijkt dat ruim twee op de vijf zorgprofessionals (44%) de indruk heeft dat de kwaliteit in de laatste twee jaar is verslechterd en dat één op de drie (29%) dit aangeeft voor de veiligheid van zorg. Redenen die ze noemen zijn tijdsgebrek, hoge werkdruk en personeelstekort.

Figuur uit rapport ‘Kwaliteit en veiligheid van zorg in 2023’

Ook verband met goede verslaglegging en zeggenschap

Zorgprofessionals noemen meerdere factoren die verband houden met de kwaliteit en veiligheid van zorg. Zo is de aanwezigheid van voldoende gekwalificeerd personeel essentieel. Zorgprofessionals die aangeven de kwaliteit en/of veiligheid van zorg niet goed te vinden, constateren daarnaast vaker dat er een tekort aan competent personeel is; dit lijkt daarmee in onderling verband te staan. Daarnaast zien we dat zorgprofessionals vaker positief zijn over de kwaliteit en veiligheid van zorg indien zij ook positief zijn over de mate van zeggenschap die zij ervaren in de zorg die zij bieden, en over de kwaliteit van de verslaglegging van zorgverlening. 

Over het onderzoek

Voor de Monitor Kwaliteit en veiligheid van zorg 2023 hebben in totaal 841 verpleegkundigen, verzorgenden, verpleegkundig specialisten, begeleiders en praktijkondersteuners een online vragenlijst ingevuld. Zij zijn, verspreid over het land, werkzaam in de ziekenhuiszorg, geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, wijkverpleging, verpleeghuiszorg of huisartsenzorg. De ondervraagde zorgprofessionals zijn grotendeels deelnemer van het landelijke Nivel Panel Verpleging & Verzorging. Het onderzoek is uitgevoerd met subsidie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.