Nivel, RIVM en Universiteit Oxford starten VIcTOR-studie naar klinische én gedragsmatige effecten van griepvaccinatie

De komende anderhalf jaar gaat het Nivel samen met het RIVM en de Universiteit van Oxford (UK) onderzoek doen naar de effecten van de jaarlijkse griepvaccinatie: de VIcTOR-studie. Hoe goed het griepvaccin past bij de circulerende influenzavirussen verschilt van jaar tot jaar. Het onderzoek zal moeten uitwijzen wat het effect is van de griepvaccinatie op infectie met het griepvirus en op bijkomende zaken als het consultatiegedrag van gevaccineerden. Het onderzoeksproject wordt gefinancierd door ZonMw.

De VIcTOR-studie is een grootschalig onderzoek dat zowel op nationaal als internationaal niveau plaatsvindt, namelijk in samenwerking met het Royal College of General Practitioners in Engeland. Diverse onderzoeksmethoden worden ingezet om een zo compleet en gedegen mogelijk beeld te krijgen van de ernst van griepachtige klachten na vaccinatie. Hiervoor worden onder andere gegevens van huisartsenpraktijken gekoppeld aan die van ziekenhuisopnames. Ook het consultatiegedrag van gevaccineerden wordt breed betrokken bij het onderzoek, bij zowel infectieuze als niet-infectieuze aandoeningen. We verwachten dat de VIcTOR-studie kennis over de impact en effectiviteit van griepvaccinatie zal vergroten. 

Mogelijke relatie griepvaccinatie en consultatiegedrag

Eerder onderzoek, uitgevoerd over de periode 2006 tot en met 2016, wees uit dat er wellicht een relatie is tussen griepvaccinatie en consultatiegedrag. Mensen met een griepvaccinatie bleken vaker naar de huisarts te gaan met klachten vanwege bovensteluchtweginfecties (BLWI) dan niet-gevaccineerden. Dit patroon zagen we in alle leeftijdsgroepen en ongeacht of mensen een medische indicatie hadden voor de vaccinatie. In het onderzoek was ook een controle-aandoening ingebouwd, lagerugklachten, een klacht die niet samenhangt met luchtweginfectie. Verrassend was dat mensen die waren gevaccineerd óók vaker de huisarts bezochten vanwege lagerugpijn. Dit suggereert dat consultatiegedrag na vaccinatie - frequenter huisartsenbezoek - gestuurd wordt door meer mechanismen dan alleen de invloed van het vaccin. Deze bevindingen nopen tot nader onderzoek, iets wat in de VIcTOR-studie gestalte krijgt.

Over het onderzoeksproject

De VicTOR-studie is breed opgezet. We maken gebruik van verschillende soorten data die we aan elkaar koppelen, zowel op nationaal als internationaal niveau: gegevens van huisartsenpraktijken, gegevens van ziekenhuisopnames en gegevens van sterfte. Ook wordt de analyse van de controlegroep uitgebreid; hier worden  meer aandoeningen bij betrokken, zowel infectieuze en als niet-infectieuze. Ten slotte worden de analyses herhaald binnen een groots opgezette registratie van patiënten die contact opnemen met de huisartsenpraktijk in Engeland; dit zijn de data afkomstig van de Royal College of General Practitioners.

Voor het onderzoek dat aan de VIcTOR-studie voorafging – dat over de periode 2006-2016 – zijn gegevens gebruikt van de huisartsenregistratie van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.