IZA-monitor Beweging naar een sterkere eerste lijn 2024-2026

Duur: jan 2024 - dec 2026

Achtergrond 

In het Integraal Zorgakkoord (IZA) zijn afspraken gemaakt tussen het ministerie van VWS en partijen in de zorg. Gezamenlijk streven zij, samen met de patiënt, naar passende zorg en ondersteuning, op de juiste plek en met de nadruk op gezondheid. Een beweging naar een sterkere eerste lijn zien deze partijen essentieel zijn voor het bereiken van deze doelen. Het Nivel monitort deze beweging.

Doel

Het doel van de IZA-monitor is om de ontwikkeling van de beweging naar een sterkere eerste lijn te volgen. Dit doen we voor vier uitdagingen:

1. naar een sterkere organisatie in de eerste lijn 
2. effectief inzetten beschikbare capaciteit in de eerste lijn
3. passende zorg in de eerste lijn
4. omgaan met veranderende patiëntenstromen 

Daarnaast gaan we uitgebreid in op het perspectief van burgers op de veranderingen in de eerste lijn.

Methode

Voor elke uitdaging worden verschillende indicatoren vastgesteld. Voor het meten van die indicatoren gebruiken we, zoveel mogelijk, bestaande gegevensbronnen om de administratieve lasten in de zorg niet te laten toenemen. Hiervoor gebruiken we de uitgebreide kennisinfrastructuur van het Nivel met betrekking tot de eerstelijnszorg:

• Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn biedt direct en actueel inzicht in het primaire proces van de eerstelijnszorg.
• Onderzoek met de Nivel-panels met zorggebruikers (Consumentenpanel Gezondheidszorg) en specifiek met mensen met een chronische ziekte en beperking (Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten) biedt inzicht in ervaringen van zorggebruikers met de zorg. 
• Nivel Beroepenregistraties Zorg biedt met de registraties van huisartsen actueel inzicht in de ontwikkelingen binnen vrijwel alle Nederlandse huisartsenpraktijken.

De kennisinfrastructuur van het Nivel wordt aangevuld met gegevens van Zorginstituut Nederland. Nivel en het Zorginstituut werken samen bij het realiseren van deze monitor. De expertise van Zorginstituut Nederland en het Nivel vullen elkaar aan. 

Resultaten

Jaarlijks wordt gerapporteerd over de voortgang van de beweging naar een sterkere eerste lijn in het kader van het Integraal Zorgakkoord (IZA). De rapportages geven inzicht in de mate waarin de ambities worden gerealiseerd om te komen tot een sterkere eerste lijn.
De resultaten van de monitoring worden jaarlijks (2024-2026) gedeeld aan een ‘thematafel’ bestaande uit vertegenwoordigers van partijen in de eerste lijn. Zij trekken daar conclusies over de ontwikkelingen en delen die met hun achterban.
De IZA-monitor is niet statisch maar wordt elk jaar aangevuld, zodat de monitor inhoudelijk kan meebewegen met de actualiteit.